۲۵۰۰متر آبراهه درپارسه شناسایی ولایروبی شد/آبگرفتگی به حداقل رسید

شهرام رهبر در گفت و گو با خبرنگار سردبیر پرس با بیان اینکه دفع رطوبت و آب به وسیله کانال‌ها و آبراهه‌ها در تخت جمشید دارای مهندسی دقیقی است، افزود: این آبراهه‌ها به طور حساب شده‌ای تراش خورده اند تا آب در نهایت به بخش جنوب شرقی هدایت شود و از آنجا آب‌های حاصل از بارش و نزولات جوی از تختگاه این اثر تاریخی تخلیه شوند.

وی با این حال ضمن اشاره به اینکه فرآیند فرسایش ناشی از تأثیر عوامل محیطی به ویژه رطوبت، همواره از مهمترین مشکلات آثار سنگی در محوطه جهانی تخت‌جمشید بوده است که از گذشته تاکنون تخریب عمده‌ای را در تزئینات و ساختارهای سنگی باعث شده است، ادامه داد: از جمله مهمترین راهبردهای حفاظتی پایگاه در حل این مشکل، بازگشایی آبراهه‌ها و تأثیر شیب بندی سطح کاخ‌ها و محوطه‌ها به منظور هدایت و دفع آب‌های سطحی ناشی از بارندگی بوده است.

جانشین مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با بیان اینکه برنامه ریزی برای حفاظت این اثر در برابر فرسایش آبی در نظر است، گفت: حجم و شدت بارندگی‌ها در یک سال گذشته باعث شد همکاران واحد حفاظت و مرمت و همچنین دفتر فنی این پایگاه، نسبت به برنامه‌ریزی و ساماندهی محوطه‌ها و بازگشایی دریچه‌ها (منهول) منتهی به آبراهه‌ها به ویژه در کاخ آپادانا توجه ویژه داشته باشند.

به گفته رهبر، در حفاظت و نگهداری از مجموعه ۱۲ هکتاری تخت جمشید، دفع آب‌های سطحی از مجموعه بناها نظیر کاخ‌ها و حیاط‌ها و محوطه‌های بین ساختمان‌ها، دارای اهمیت فراوانی است، بنابر این با توجه به اینکه عمده دیوارهای برجای مانده در محوطه‌ها خشتی است و همچنین در نقاطی از آن، آثار سطحی قابل ملاحظه‌ای از جمله بازمانده‌های رنگ در دوره هخامنشی وجود دارد، دفع هر چه سریع‌تر نزولات جوی به گونه‌ای که موجب آسیب زدن به سازه‌ها نشود ضرورت تام پیدا می‌کند.

وی اضافه کرد: در این زمینه، استفاده از شبکه‌های دفع آب سطح تختگاه در دوره هخامنشی اولویت دارد که این شبکه در تمام سطح تختگاه، گسترده شده و در دوره هخامنشی نیز کارکرد کاملی را از خود نشان داده است.

مسئول گروه حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با بیان اینکه در کاوش‌های صد سال اخیر به تدریج شبکه‌های هخامنشی دفع آب‌ها شناسایی و کاربری آن احیا شده است، اظهار کرد: به وسیله این آبراهه‌ها تمام آب‌های سطحی تخت گاه از این شبکه دفع می‌شود.

شناسایی آخرین نقاط شبکه آبراهه‌ها به ویژه دریچه اصلی دوره هخامنشیان

وی، افزود: یکی از اهداف کاوش‌هایی که در سال‌های اخیر در شبکه آبراهه‌ها صورت می‌گیرد شناسایی آخرین نقاط شبکه آبراهه‌ها به ویژه دریچه اصلی دوره هخامنشیان است که در این زمینه افزون بر برطرف کردن مشکل دفع آب در محدود نقاط باقی مانده از سطح تخت گاه، شناخت ما را نیز در ارتباط با این بخش پنهان از معماری تخت جمشید، کامل می‌کند.

جانشین مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با این حال استفاده از واژه «فاضلاب» برای کانال‌های دفع آب در تخت جمشید را نادرست ارزیابی کرد و گفت: این کانال‌های به هم پیوسته به طور دقیق آب‌ها را از تختگاه تخلیه می‌کنند.

وی از لایروبی، احیا و مرمت و یافتن آبراهه‌های تخت جمشید خبر داد داد و افزود: اینها نقش فوق العاده ای در حفاظت از مجموعه تخت جمشید دارند زیرا در گذشته ناچار بودیم آب‌های سطحی و خزانه را با پمپ تخلیه و هدایت کنیم.

رهبر با این حال تاکید کرد: هنگام بارندگی صد در صد نمی‌توان آب را از راه کانال‌های تخت جمشید تخلیه کرد خوشبختانه امسال مشکلاتی که در سال‌های گذشته حین بارندگی‌ها در کاخ آپادانا روبه رو بودیم با اقداماتی که گروه مرمت و گروه عمران و ساماندهی انجام دادند، نداریم. البته خیلی‌ها فکر می‌کنند که صد در صد آبی که در تخت جمشید هدایت می‌شود توسط کانال هاست اما علیرغم تلقی‌ها اشتباه است و اگر نیروی انسانی که آب‌ها را هدایت نمی‌کردند، آب‌های ناشی از سیل ۱۳۹۸ موجب مشکلاتی برای تخت جمشید می‌شد.

آب‌های کاخ آپادانا دیگر نیازی به پمپاژ و کف کش ندارند

مسئول گروه حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید پیرامون مشکلات ناشی از جمع شدن آب در کاخ آپادانا اظهار کرد: هنگامی که کاخ‌ها وجود داشتند به وسیله ناودان‌هایی آب‌ها در کانال‌های دفع آب جاری می‌شدند اما با توجه به تخریب شدن بنای تخت جمشید سطح شیب بندی به هم می‌ریزد و در پلکان شرقی آپادانا در گذشته همواره آب جمع می‌شد که اقداماتی در سال جاری انجام شد و اکنون در بررسی‌های انجام شده حین بارندگی اخیر خوشبختانه این آب‌ها نیازی به پمپاژ و کف کش ندارند.

وی با بیان اینکه در بارندگی‌های ۲ روز گذشته مشکلاتی برای تخت جمشید روی نداده است، گفت: مشغول پاکسازی ارتفاعات هستیم و حتی اگر بارندگی‌های اخیر مانند پارسال باشد با اقداماتی که انجام دادیم تا حدود بسیاری دست کم مشکلات در صفه تخت جمشید حل شده است.

مسئول گروه حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید پیرامون شمار آبراهه‌ها و کانال‌های تخلیه آب در این بنای تاریخی به خبرنگار سردبیر پرس، گفت: حدود ۲ هزار و ۵۰۰ متر کانال شناسایی و لایروبی شده است، هنوز یک سری از کانال‌ها مشخص نیست مثلاً در بخش شمالی هنوز شماری از آبراهه‌ها لایروبی نشده است.