افزایش نجومی اجاره‌بهای مسکن در تهران

سردبیر پرس گزارش می‌دهد؛ افزایش نجومی اجاره‌بهای مسکن در تهران افزایش اجاره‌بهای مسکن در تهران به یکی از بحران‌های جدی در سال‌های اخیر تبدیل شده است. به گزارش خبرنگار «سردبیر پرس»؛ افزایش اجاره‌بهای مسکن در تهران به یکی از بحران‌های جدی در سال‌های اخیر تبدیل شده است. این بحران نه تنها خانواده‌های کم‌درآمد و طبقات متوسط را تحت فشار قرار داده، بلکه موجب نارضایتی گسترده‌ای در بین شهروندان تهرانی شده است. در این گزارش، به بررسی علل افزایش اجاره‌بها، تأثیرات آن بر زندگی مردم و اقدامات دولت، مجلس و سایر نهاد‌های مسئول می‌پردازیم؛
علل افزایش نجومی اجاره‌بهای مسکن در تهران
۱. تورم و افزایش قیمت‌ها:یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش اجاره‌بها، تورم عمومی در کشور است که بر تمام کالا‌ها و خدمات تأثیر گذاشته است. تورم بالا باعث افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز، مصالح ساختمانی و قیمت زمین‌ها شده که در نهایت به اجاره‌بها فشار وارد کرده است.
۲. کمبود عرضه و تقاضای بالا:در تهران، به‌ویژه در مناطق مرکزی و پرجمعیت، با کمبود واحد‌های مسکونی مواجه هستیم. این امر به دلیل رشد بی‌رویه جمعیت، مهاجرت‌های داخلی از شهرستان‌ها به تهران و همچنین رونق پروژه‌های مسکن در برخی مناطق خاص است. زمانی که عرضه مسکن کم و تقاضا زیاد باشد، قیمت‌ها به‌طور طبیعی افزایش پیدا می‌کند.
۳. سیاست‌های ناکافی در تأمین مسکن ارزان قیمت:در سال‌های اخیر، طرح‌های مختلفی برای تأمین مسکن ارزان‌قیمت ارائه شده است، اما این طرح‌ها نتوانسته‌اند به‌طور مؤثر نیاز بازار را تأمین کنند. به‌طور کلی، بیشتر پروژه‌ها در مناطق غیرمتمرکز یا حاشیه‌ای تهران بوده و نتوانسته‌اند پاسخگوی نیاز‌های طبقات متوسط و کم‌درآمد باشند.
۴. سیاست‌های نامناسب مالیاتی:یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در افزایش اجاره‌بها، عدم وجود سیاست‌های مالیاتی مؤثر بر سرمایه‌گذاران و مالکان مسکن است. بسیاری از مالکان از پرداخت مالیات مناسب بر املاک خود اجتناب می‌کنند و این امر باعث می‌شود که این افراد به دنبال افزایش اجاره‌بها برای کسب درآمد بیشتر باشند.
۵. عدم وجود نهاد‌های نظارتی مؤثر:نهاد‌های نظارتی مانند سازمان تعزیرات و وزارت راه و شهرسازی نیز در بسیاری از مواقع نتوانسته‌اند از افزایش بی‌رویه اجاره‌بها جلوگیری کنند. این مسئله به دلیل نبود قوانین کافی یا ضعف در اجرای آنهاست. در نتیجه، اجاره‌بها به‌طور مداوم افزایش می‌یابد و وضعیت زندگی مردم دشوارتر می‌شود.
تأثیرات افزایش اجاره‌بها بر زندگی مردم
۱. فشار اقتصادی بر خانواده‌ها:افزایش اجاره‌بها به‌ویژه در مناطق مرکزی تهران، فشار اقتصادی زیادی بر خانواده‌ها وارد کرده است. بسیاری از افراد مجبور به کاهش هزینه‌های زندگی یا صرفه‌جویی‌های شدید در دیگر بخش‌ها می‌شوند. این وضعیت حتی در مواردی به ترک خانه‌های اجاره‌ای و انتقال به مناطق حاشیه‌ای تهران منجر شده است.
۲. آسیب به طبقات متوسط و کم‌درآمد:طبقات متوسط و کم‌درآمد بیشترین آسیب را از افزایش اجاره‌بها متحمل شده‌اند. این اقشار که پیش از این توانایی پرداخت اجاره‌بهای معمولی را داشتند، حالا با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. برخی از افراد حتی توان پرداخت اجاره بها را ندارند و به دلیل افزایش قیمت‌ها، مجبور به ترک محل سکونت خود می‌شوند.
۳. افزایش مهاجرت به حاشیه شهرها:با افزایش اجاره‌بها در مناطق مرکزی و پرجمعیت تهران، بسیاری از ساکنان مجبور به مهاجرت به حاشیه‌ها و شهر‌های اطراف تهران شده‌اند. این موضوع باعث افزایش مشکلات اجتماعی، رفت‌وآمد، ترافیک و همچنین فشار بیشتر بر زیرساخت‌های شهری در این مناطق می‌شود.
اقدامات دولت و مجلس برای مقابله با بحران اجاره‌بها
۱. طرح‌های مسکن ملی:دولت در سال‌های اخیر به دنبال تأمین مسکن ارزان‌قیمت از طریق پروژه‌های مسکن ملی بوده است. این طرح‌ها با هدف ایجاد واحد‌های مسکونی در نقاط مختلف کشور برای طبقات کم‌درآمد طراحی شده‌اند. اما متأسفانه سرعت اجرای این پروژه‌ها بسیار کند بوده و هنوز نتوانسته‌اند به‌طور مؤثر نیاز بازار را تأمین کنند.
۲. سیاست‌های مالیاتی و مقابله با دلالی مسکن:دولت و مجلس برای کاهش فعالیت دلالان و افزایش نظارت بر بازار مسکن، طرح‌هایی را در راستای وضع مالیات بر خانه‌های خالی و افزایش مالیات بر درآمد‌های اجاره‌ای پیشنهاد کرده‌اند. با این حال، این سیاست‌ها به‌طور کامل اجرایی نشده‌اند و همچنان بسیاری از خانه‌ها به‌صورت خالی باقی مانده‌اند و باعث افزایش قیمت‌ها می‌شوند.
۳. اعمال سقف اجاره‌بها و جلوگیری از افزایش بی‌رویه:یکی از راهکار‌هایی که در دولت‌های گذشته برای کاهش افزایش اجاره‌بها مورد استفاده قرار گرفته، وضع سقف بر اجاره‌بها بوده است. این اقدام به‌ویژه برای کاهش فشار بر خانواده‌ها در نظر گرفته شده است، اما در عمل، به دلیل نبود نظارت کافی، این سیاست نتوانسته است در کاهش قیمت‌ها مؤثر واقع شود.
۴. ایجاد تسهیلات و حمایت‌های مالی برای مستأجران:دولت برنامه‌هایی را برای ارائه تسهیلات مالی به مستأجران و حمایت از آنها در نظر گرفته است. این حمایت‌ها ممکن است شامل وام‌های مسکن یا کمک‌های مالی برای مستأجران در شرایط بحرانی باشد، اما در عمل این برنامه‌ها هنوز نتواسته‌اند تأثیر زیادی بر کاهش فشار اقتصادی مستأجران بگذارند.
۵. اصلاح قوانین اجاره:مجلس و دولت به‌دنبال اصلاح قوانین مربوط به اجاره‌داری و قرارداد‌های اجاره‌ای بوده‌اند. در برخی از موارد، از جمله با اعمال محدودیت در افزایش اجاره‌بها در طول مدت قرارداد، سعی شده تا فشار بر مستأجران کاهش یابد. اما اجرای این اصلاحات به دلیل پیچیدگی‌های قانونی و عدم وجود نظارت کافی، با مشکلاتی روبه‌رو بوده است.
راهکار‌های پیشنهادی برای حل بحران اجاره‌بها
۱. تأمین مسکن ارزان‌قیمت:دولت باید پروژه‌های مسکن ارزان‌قیمت را با سرعت بیشتری اجرایی کند و این واحد‌ها را در دسترس خانواده‌های کم‌درآمد قرار دهد. از طرف دیگر، باید به مناطق حاشیه‌ای توجه ویژه‌ای شود تا شهروندان بتوانند در این مناطق زندگی کنند بدون اینکه فشار اقتصادی زیادی را تحمل کنند.
۲. تشویق به عرضه بیشتر مسکن و جلوگیری از احتکار:وضع قوانین سخت‌گیرانه برای جلوگیری از احتکار مسکن و تشویق سرمایه‌گذاران به ساخت مسکن بیشتر، می‌تواند عرضه مسکن را افزایش دهد و به کاهش قیمت‌ها کمک کند. این قوانین باید به‌طور جدی توسط نهاد‌های نظارتی اجرا شوند.
۳. تقویت حمایت‌های اجتماعی برای مستأجران:دولت باید برنامه‌هایی برای حمایت از مستأجران در نظر بگیرد. این حمایت‌ها می‌تواند شامل ارائه وام‌های کم‌بهره، تخفیف‌های مالیاتی برای مالکان مسکن و تسهیلات مالی برای مستأجران باشد تا آنها بتوانند اجاره‌بهای خود را پرداخت کنند.
۴. افزایش نظارت بر بازار اجاره:نظارت دقیق‌تر و منظم‌تر بر بازار اجاره مسکن می‌تواند از افزایش غیرمنطقی اجاره‌بها جلوگیری کند. این نظارت باید به‌طور مستمر انجام شود تا بازار از دست دلالان و واسطه‌ها خارج شود.
موسی عباسی یکی از شهروندان تهرانی در گفتگو با خبرنگار «سردبیر پرس» گفت: هزینه اجاره بهای منازل افزایش یافته است و درآمد‌ها هم کم است برای پرداخت این اجاره‌ها، بنده برای منزل خودم در منطقه پیروزی که یک حدود ۹۰ متری میخواستم برای خانواده‌ام اجاره کنم رهن آن حدود یک میلیارد میرسید بنابراین با اینکه خانواده پرجمعیتی هستیم مجبور شدیم منزلی کوچکتر در حد ۶۰ متر را اجاره کنیم که در آن زندگی کردن برای ۸ نفر بسیار سخت است. خواهشمندیم دولت که به جامعه جوانی جمعیت را القا میکند حداقل شرایط زندگی حداقلی و آرامش حداقلی را در حوزه مسکن برای مردم ایجاد کند.
یلدا صفاری یکی از شهروندان تهرانی نیز گفت: هر سال مالک اجاره یا رهن را بالا می‌برد و طبق تورم این افزایش هزینه را نسبت به ما که مستاجرش هستیم القا می‌کند اگر دولت در هر دوره سقف مشخصی را برای هر منطقه و محل تعیین کند و برای موجران متخلف هم مالیاتی در نظر بگیرد تمام مستاجران میتوانند حداقل برنامه‎ریزی لازم را برای سقف افزایش اجاره‌ها داشته باشند.
به طور کلی افزایش نجومی اجاره‌بها در تهران یک بحران جدی است که مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیادی برای شهروندان به همراه دارد. اگرچه دولت، مجلس و شهرداری تلاش‌هایی برای مقابله با این معضل انجام داده‌اند، اما مشکلات ساختاری و اجرای ناکافی سیاست‌ها باعث شده‌اند که این بحران همچنان ادامه یابد. برای حل این مسئله نیاز به اتخاذ تصمیمات مؤثرتر و اصلاحات اساسی در سیاست‌های مسکن و حمایت‌های اجتماعی وجود دارد.
انتهای خبر/خ نویسنده: المیرا خرد