هنر استواری در بازگشت به سروستان سپاهان

سردبیر پرس/اصفهان این روزها، نمایشگاه «ره‌آورد زرتشت، سروستان سپاهان» در اصفهان برپا است تا ضمن بازگشت هنرمند آن به ریشه‌های دیرینش، ندای ایستادگی سرو را در تنگناهای زمانه فرا یاد آورد.

امید بنکدار، نقاش و کارگردان زاده تهران‌ که با نمایشگاه «ره‌آورد زرتشت، سروستان سپاهان» به اصفهان آمده است، در گفت‌وگو با سردبیر پرس اظهار کرد: این نمایشگاه اولین حضور من در اصفهان به‌عنوان «امید بنکدارِ نقاش» است. من کارم را با نقاشی آغاز کردم و پس از آن وارد سینما شدم. در طول سال‌های گذشته، برای اکران فیلم و نشست‌های تخصصی سینما بارها در جایگاه «امید بنکدارِ کارگردان» به اصفهان دعوت شده بودم، اما در بستر فرهنگی اصفهان به‌عنوان نقاش حضوری نداشتم.
وی با نظر به ریشه‌های اصفهانی‌اش افزود: پدربزرگ پدری و مادری من هر دو اهل اصفهان بودند، اما پدر و مادرم در تهران به‌ دنیا آمده‌اند. به همین خاطر، شهر اصفهان برای من احساسی مانند بازگشت به ریشه‌های کهن دارد. برپایی این نمایشگاه در اصفهان برایم کوچک‌ترین چالش و دشواری نداشت و تمام مراحل آن از انتخاب آثار تا چیدمان و ارائه و برگزاری افتتاحیه به لطف همراهانم با بهترین میزان دقت و بالاترین کیفیت ممکن پیش رفت.
این نقاش ادامه داد: «ره‌آورد زرتشت، سروستان سپاهان» از حدود ۳۰ اثر تشکیل شده است. آثار ارائه‌شده شامل طراحی، نقاشی روی بوم، نقاشی روی کاغذ، کلاژ، ویدئوآرت و حجم می‌شود. ابعاد کارهایم متفاوت است، یعنی از آثار روی بوم با ارتفاع دو متر تا طراحی‌هایی در قطع ۳۰ در ۲۰ سانتی‌متر در این نمایشگاه به چشم می‌آید. تکنیک بیشتر آثار میکس‌مدیا یا ترکیب مواد مختلف است.

درختی که ازلی و ابدی است
بنکدار سپس از زاویه دیگر به نمایشگاه نگاه کرد و گفت: در نمایشگاه «ره‌آورد زرتشت، سروستان سپاهان»، تلاش بر این بوده که با انتخاب یک موضوعِ واحد، امکانات بصری و تکنیکی مختلفی تجربه و به معرض نمایش گذاشته شود. این نمایشگاه حاصل سه سال تلاش برای خلق آثاری به‌حساب می‌آید که در آن‌ها موضوعی ابدی ازلی (درخت) با رویکردهای هنر معاصر مورد بررسی و مکاشفه قرار گرفته است.
وی یادآور شد: قسمتی از نمایشگاه به نمایش ویدئوآرت اختصاص یافته است. این بخش که اتاق «نیمه‌تاریک» نام دارد، شامل آثاری است که بیننده می‌تواند در آن‌ها «هنر تعاملی» را تجربه کند و در نمایش آثار مشارکت داشته باشد. به این ترتیب که هر تماشاگر می‌تواند با روشن‌کردن چراغ گوشی خود روی آثار نورپردازی کند و هر نقاشی را به سلیقه و نگاه خود به درخشش درآورد. این عمل می‌تواند برای هر بیننده‌ تجربه‌ای متفاوت باشد.

از کلیسای جلفا تا محله بیدآباد
این نقاش سپس با تأمل در درخت کهن سرو بیان کرد: درخت سرو در فرهنگ و ادبیات ایران، جایگاهی ویژه و نمادین دارد. ویژگی‌های طبیعی‌اش، مانند راست‌قامت‌بودن همواره نمادی از صلابت، همیشه‌سبزبودنش نمادی از زندگی و استواری‌اش در برابر سرما همیشه نمادی از مقاومت و پایداری است.
بنکدار سپس با درنگ در ریشه‌های سرو ایرانی توضیح داد: در باورهای کهن ایرانیان آمده است هنگامی که زرتشت از بهشت به زمین آمد، دو شاخه سرو را همراه خود داشت و در دو نقطه این سرزمین کاشت؛ عنوان «ره‌آورد زرتشت» بر همین اساس برای این مجموعه انتخاب شد. هنگامی که قرار شد این نمایشگاه در شهر اصفهان برگزار شود، عنوان «سروستان سپاهان» را برایش انتخاب کردم، چرا که سرو در جای‌جای این اقلیم قامت کشیده و سربرافراشته است. در نقوش گچ‌کاری کلیسای جلفا تا میدان برج، باغ هشت‌بهشت و محله بیدآباد این درخت زیبا و باشکوه جلوه‌ای چشم‌نواز دارد.

وقتی زخم‌ گیاهی عزیز می‌شود
وی از جنبه‌ای دیگر به سرو نگریست و اضافه کرد: درخت سرو برای من علاوه بر نقش مهمش در شعر پارسی، به‌خاطر مفهوم ویژه و فرم بصری منحصربه‌فردش، گیاهی عزیز است. زمانی که من در ۱۴۰۱ برای التیام‌بخشیدن به زخم‌های روحی‌ام به نقاشی پناه آوردم، سرو به شکل ناخودآگاه از میان نقاشی‌هایم سر برکشید و به‌خاطر فرم ایستایش مرا به قرار و آرامش و ایستادگی دعوت کرد.
نقاش کشورمان سپس خاطرنشان کرد: نمایشگاه «ره‌آورد زرتشت، سروستان سپاهان» سال گذشته در «مجموعه معاصر سو» برای اولین بار به نمایش درآمد. قصد دارم با گذاشتن تور نمایشگاهی و در واقع برگزاری این نمایشگاه در شهرهای مختلف، امکان و دسترسی علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی را در نقاط دور و نزدیک ایران عزیز فراهم کنم.
از گالری‌های تهران تا همه ایران
بنکدار سپس اظهار کرد: متأسفانه بیش‌تر نمایشگاه‌ها در تهران برگزار می‌شود. مرکزیت پایتخت، کثرت جمعیت و تعداد فراوان گالری‌ها امکان بسیاری را برای علاقه‌مندان ساکن در تهران مهیا می‌کند تا به بازدید نمایشگاه‌ها بروند. این میزان از امکانات برای دانشجویان و هنرمندان و شیفتگان ساکن شهرستان‌ها مهیا نیست.
وی افزود: برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی امکان گفت‌وگوی نزدیک با مخاطبان را در شهرهای مختلف برای من به‌عنوان هنرمند فراهم می‌کند، همچنین فرصت تازه‌ای برای دیده‌شدن آثارم از سوی مخاطبان گسترده‌تری است. بی‌تردید، «ره‌آورد زرتشت» نمایشگاهی فقط برای مردم تهران نیست.

همه سروهایی که در ایران ریشه دارند
نقاش کشورمان سپس این‌گونه شرح داد: این نمایشگاه در سرزمین ایران موضوعیت دارد و تلاش من این است تا جایی که امکان دارم آن را در شهرهای مختلف به نمایش بگذارم. گفتنی است که نیمی از این آثار برای اولین بار در شهر اصفهان به نمایش درمی‌آیند. ترجیح من آن است که کارهای ثابتی را از این شهر به آن شهر نبرم و به فراخور هر دیار آثار تازه‌ای را در این مجموعه به نمایش بگذارم.
… به شهر مردم هنرمند
به گزارش سردبیر پرس، در بیانیه نمایشگاه انفرادی «ره‌آورد زرتشت، سرو سپاهان» که بین روزهای دوم تا بیست‌وششم خرداد در گالری «امروز» اصفهان برپا است، این‌گونه آمده: «در پی قامت کشیده سرو به‌سوی اصفهان می‌روم. به شهر تاریخ، فرهنگ، هنر و معماری. به شهری که مادی‌هایش خواب آب می‌بینند. به شهر اجدادی. در پی سرو، بازتاب شاخه‌ها و برگ‌ها را در زاینده‌رود بی‌آب جست‌وجو می‌کنم. به‌سوی اصفهان می‌روم. به شهر غیرت‌افزای بهشت جاودان. به شهر مردم هنرمند، سخت‌کوش، طناز و میهمان‌نواز. در کوچه‌باغ‌های اصفهان به بلندای شکوهمند قامت سرو خیره می‌شوم. در سکوتش، صدای پایداری می‌شنوم. در ایستایی‌اش حرکت احساس می‌کنم. ریشه‌هایش را می‌بینم و شهادت خاموشش را از تاریخ به گوش جان می‌سپارم. سروستان سپاهان، دومین نمایش انفرادی من با موضوع سرو، این بار در زادگاه اجدادی‌ام پیش روی شماست. تجربه‌ای برای درک مفهوم ایستایی در زمانه متزلزل معاصر. کوشش من گام‌برداشتن در بازنمایی تصویر صلابت این نماد ایرانی (که می‌گویند زرتشت آن را از بهشت به سرزمین‌مان آورده) در مدیاهای مختلف است. باشد که ندایش را بشنویم و در دشواری‌های روزافزون پی‌درپی، استواری و ایستادگی پیشه کنیم.»

انتهای پیام