مولوی؛ محله‌ای قدیمی با معماری سنتی

 به گزارش «سردبیر پرس»؛ محله مولوی، با قدمتی بیش از یک قرن، یکی از محله‌های تاریخی و پرجنب‌وجوش تهران به شمار می‌رود. این محله در منطقه ۱۲ شهرداری تهران قرار دارد و از نظر موقعیت جغرافیایی در جنوب خیابان امام خمینی، شرق خیابان ولیعصر، غرب میدان شوش و شمال خیابان بعثت واقع شده است. نام این محله برگرفته از خیابان مولوی است که خود یکی از خیابان‌های اصلی و شلوغ جنوب پایتخت است.محله مولوی در دوره قاجار شکل گرفت و با توسعه تهران در دوران ناصرالدین‌شاه، به یکی از مهم‌ترین مراکز داد و ستد و رفت‌وآمد مردم تبدیل شد. به دلیل نزدیکی به بازار بزرگ تهران، این محله از دیرباز مرکز فعالیت‌های اقتصادی، به‌ویژه تجارت و صنایع‌دستی بوده است. وجود بنا‌های تاریخی مانند “کاروانسرای گلشن” و مساجد قدیمی همچون “مسجد امام حسین” و “مسجد فخریه”، نشان از پیشینه فرهنگی و مذهبی غنی این محله دارد.محله مولوی همواره محل زندگی اقشار مختلف جامعه بوده است. تنوع قومی و فرهنگی در این منطقه قابل توجه است؛ مهاجران از شهر‌ها و روستا‌های مختلف ایران، به‌ویژه در دهه‌های گذشته، در این محله سکونت یافته‌اند. این تنوع، باعث شکل‌گیری نوعی همزیستی فرهنگی در مولوی شده که در آئین‌ها، غذاها، گویش‌ها و پوشش مردم نیز نمایان است.از مهم‌ترین ویژگی‌های محله مولوی، بازار‌های پررونق آن است. بازار مولوی به‌ویژه در زمینه فروش پارچه، پوشاک، کفش، محصولات پلاستیکی، و مواد غذایی عمده‌فروشی شهرت دارد. این بازار یکی از قطب‌های مهم تأمین کالا برای شهر تهران و دیگر نقاط ایران است. حضور انبار‌های بزرگ و فعالیت پررنگ اصناف گوناگون، سبب شده تا محله مولوی همواره مرکز شلوغی و پویایی اقتصادی باشد.محله مولوی با وجود سابقه تاریخی و اقتصادی، با چالش‌هایی نیز مواجه است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به بافت فرسوده، ترافیک شدید، آلودگی صوتی، کمبود فضا‌های فرهنگی و تفریحی، و مشکلات اجتماعی مانند فقر و اعتیاد اشاره کرد. همچنین، بخشی از این محله به دلیل بافت قدیمی، نیازمند بازسازی و نوسازی است.محله مولوی همچنان یکی از مناطق مهم تهران به‌شمار می‌رود که با وجود مشکلات، پویایی و زنده‌بودن آن مثال‌زدنی است. حفظ میراث تاریخی، ساماندهی بازارها، و ارتقای کیفیت زندگی در این محله می‌تواند مولوی را به نمونه‌ای موفق از بازآفرینی شهری در کلان‌شهر تهران تبدیل کند.
مولوی؛ محله‌ای قدیمی با معماری سنتیزهرا احمدی یکی از شهروندان ساکن در منطقه ۱۲ تهران درباره محله مولوی به خبرنگار ما چنین اظهار داشت:محله مولوی یکی از قدیمی‌ترین و پرترددترین نقاط تهران است که با وجود چالش‌های متعدد، همچنان اصالت و هویت تاریخی خود را حفظ کرده است. این محله به دلیل مجاورت با بازار بزرگ تهران و حضور گسترده کسب‌ و کار‌های خُرد، از جنب‌ وجوش بالایی برخوردار است. در کوچه‌ها و معابر این منطقه، هنوز نشانه‌هایی از بافت تاریخی تهران قدیم دیده می‌شود؛ از بنا‌های فرسوده با معماری سنتی گرفته تا مراکز مذهبی و بازارچه‌های قدیمی که در حافظه تاریخی شهر جایگاه ویژه‌ای دارند.
وی افزود: با این حال، مشکلاتی نظیر تراکم بالای جمعیت، ترافیک سنگین، کمبود فضای سبز، فرسودگی زیرساخت‌ها، و ساماندهی‌نشدن دستفروشان، زندگی روزمره ساکنان را با دشواری‌هایی مواجه کرده است. بخشی از این مشکلات ناشی از مهاجرت گسترده اقشار کم‌درآمد به این منطقه و عدم هماهنگی خدمات شهری با نیاز‌های واقعی جمعیت حاضر است.
احمدی تصریح کرد:به عنوان یک شهروند، باور دارم که محله مولوی ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی ارزشمندی دارد که اگر مورد توجه قرار گیرد، می‌تواند به یک الگوی موفق بازآفرینی شهری تبدیل شود. انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول با نگاهی دقیق‌تر، بر اساس عدالت شهری و با بهره‌گیری از نظرات ساکنان، برای ارتقای کیفیت زندگی در این منطقه اقدامات مؤثرتری انجام دهند.
محله مولوی یکی از کهن‌ترین و پرترددترین محله‌های تهران است که به دلیل قرارگیری در قلب تاریخی شهر، دارای بناها و مکان‌های تاریخی، فرهنگی و مذهبی بسیاری است. در ادامه، فهرستی از مکان‌های تاریخی و جاهای دیدنی محله مولوی ارائه می‌شود: مسجد حاج ابوالفتحاز مساجد تاریخی دوره قاجار، واقع در خیابان مولوی.این مسجد دارای معماری سنتی ایرانی با کاشی‌کاری زیباست و در مناسبت‌های مذهبی محل تجمع مردم است.
 مسجد امام حسین (ع) بازاریکی از مساجد معروف در مجاورت بازار و نزدیکی مولوی.این مسجد نقش مهمی در فعالیت‌های مذهبی، فرهنگی و سیاسی قبل از انقلاب داشته است.
 تکیه‌ها و حسینیه‌های قدیمیمانند تکیه سادات اخوی که یکی از مکان‌های قدیمی عزاداری محلی است و بافت سنتی خود را حفظ کرده‌اند.مدرسه سپهسالار (مدرسه عالی شهید مطهری)
اگرچه در نزدیکی مولوی (خیابان سرچشمه) قرار دارد، ولی جزئی از محدوده تاریخی این منطقه محسوب می‌شود.یکی از بناهای فاخر دوره قاجار با معماری گنبدی و ایوان‌های زیبا.
 سرای مولوییکی از سراهای قدیمی بازار تهران که در محدوده‌ی خیابان مولوی قرار دارد.محل فروش پارچه، لباس و کالاهای سنتی؛ با معماری بازارهای سنتی ایران.بازار بزرگ تهران (بخش جنوبی)بخشی از بازار تهران در محدوده خیابان مولوی قرار دارد و محل رفت‌ و آمد روزانه هزاران نفر است.دیدن راسته‌های قدیمی، سراها، و حجره‌های سنتی تجربه‌ای خاص از تهران قدیم است.
 بازارچه سنتی مولوی
مرکز فروش اقلام سنتی، پارچه، لباس، و وسایل مذهبی.یکی از پویاترین مراکز تجاری با حال‌وهوای بومی تهران قدیم. خانه‌های تاریخی با بافت آجریدر کوچه‌پس‌کوچه‌های قدیمی مولوی، هنوز خانه‌هایی با معماری قاجاری و پهلوی اول یافت می‌شود که ارزش تاریخی دارند. میدان محمدیه (پاقاپق)یکی از میادین قدیمی تهران، در انتهای جنوبی خیابان مولوی.در گذشته محل گردهمایی‌ها و تبادلات تجاری و اجتماعی بوده است.
انتهای خبر/