شاخص UV در ایران به عدد خطرناک ۱۰ رسید/ فرابنفش چیست و چرا باید از آن دوری کنیم؟

به گزارش سردبیر پرس، در حالی‌که اغلب مردم در این روزهای گرم تابستانی به دنبال استفاده از نور خورشید برای تفریح یا جذب ویتامین D هستند، شاخص اشعه فرابنفش خورشید (UV) در کشور ما به عدد نگران‌کننده ۱۰ رسیده است؛ عددی که در طبقه‌بندی جهانی «بسیار زیاد» محسوب می‌شود و نیازمند رعایت فوری و جدی نکات ایمنی است.

اشعه‌ای نامرئی اما خطرناک
اشعه UV نوعی تابش الکترومغناطیسی نامرئی است که از خورشید به زمین می‌رسد و به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود:

UVA: عمیق‌ترین نفوذ به پوست، عامل اصلی پیری زودرس و چروک
UVB: عامل اصلی آفتاب‌سوختگی و سرطان پوست، اما مفید در تولید ویتامین D
UVC: به‌شدت خطرناک، اما توسط لایه اوزون جذب می‌شود و به زمین نمی‌رسد

 شاخص UV ۱۰ چه معنایی دارد؟
شاخص UV بین ۰ تا ۱۱+ اندازه‌گیری می‌شود. عدد ۱۰ در این جدول، یعنی حداکثر تا چند دقیقه حضور در آفتاب بدون محافظت، می‌تواند باعث سوختگی پوست شود. در این شرایط توصیه می‌شود:

بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر از حضور در آفتاب پرهیز شود
از ضدآفتاب‌های قوی با SPF بالا و برچسب broad spectrum استفاده شود
عینک آفتابی استاندارد، کلاه لبه‌دار و لباس‌های پوشیده روشن به کار رود
کودکان، سالمندان و افراد دارای پوست حساس بیشتر مراقب باشند

چرا باید مراقب باشیم؟
اشعه UV با اینکه برای بدن مفید هم هست (در تولید ویتامین D)، اما قرار گرفتن بیش از حد در برابر آن می‌تواند پیامدهایی جدی داشته باشد:

تخریب DNA سلول‌ها و افزایش خطر سرطان پوست
آسیب به عدسی و قرنیه چشم، افزایش احتمال آب مروارید
تخریب کلاژن و شل شدن پوست
کاهش کیفیت سیستم ایمنی پوست

آیا همه افراد به یک اندازه در خطر هستند؟
خیر. افرادی که در ارتفاعات بالا، کنار دریا یا روی سطوح بازتابنده مثل آسفالت و برف هستند، بیشتر در معرض اشعه UV قرار می‌گیرند. همچنین نوزادان، کودکان و افرادی با پوست روشن آسیب‌پذیرترند.
استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، پرهیز از قرار گرفتن طولانی در آفتاب، و توجه به گزارش‌های روزانه شاخص UV در منطقه زندگی از مهم‌ترین راه‌های مقابله با خطرات این اشعه هستند.
در روزهایی که نور خورشید وسوسه‌برانگیز و تابستانی است، بهتر است با هوشمندی و محافظت، از فواید آن بهره‌مند شویم بدون آنکه سلامت‌مان را به خطر بیندازیم. اشعه فرابنفش دشمنی پنهان ولی جدی در آفتاب تابستان است.
اشعه فرابنفش چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟
اندازه‌گیری میزان اشعه فرابنفش (UV) معمولاً با استفاده از «سنجش‌گرهای UV» یا «سنسورهای طیفی» انجام می‌شود که شدت تابش را در سه بازه اصلی UVA، UVB و UVC شناسایی می‌کنند. این ابزارها می‌توانند روی ماهواره‌ها، ایستگاه‌های زمینی یا حتی ابزارهای شخصی مانند دست‌بندها یا اپلیکیشن‌های هواشناسی نصب شوند.
شاخص UV (یا همان UV Index) معیاری استاندارد و جهانی است که شدت خطر تابش فرابنفش را روی سطح زمین بین ۰ تا ۱۱+ نشان می‌دهد؛ هرچه این عدد بالاتر باشد، احتمال آسیب به پوست و چشم نیز بیشتر است.
سازمان‌های جهانی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO) و ناسا، روزانه این شاخص را منتشر می‌کنند تا مردم در مناطق مختلف بتوانند اقدامات محافظتی لازم را انجام دهند.
۲۲۷۲۲۷