آیا جنگنده‌ها از گلوله سریع‌ترند؟

به گزارش سردبیر پرس، به نقل از زومیت، مقایسه‌ی سرعت گلوله با هواپیماهای جنگنده ساده نیست؛ چون به نوع اسلحه یا هواپیما، شرایط محیطی و ده‌ها عامل دیگر بستگی دارد.
مثلاً یک گلوله‌ی ۹ میلی‌متری سرعتی حدود ۲۱۸۹ کیلومتربرساعت دارد و جنگنده‌ی F-15E آمریکا با سرعت ۳۰۱۷ کیلومتربرساعت و میگ ۲۵ روسی با حدود ۳۴۹۲ کیلومتربرساعت از آن پیشی می‌گیرند.
گلوله‌های شلیک‌شده از تفنگ‌های تهاجمی معمولی می‌توانند به سرعتی حدود ۴۳۸۸ کیلومتربرساعت برسند؛ سریع‌تر از بیشتر جنگنده‌ها.

در نتیجه، سریع‌ترین گلوله‌ها از اکثر جت‌ها جلوترند، اما گلوله‌های کُندتر یا اسلحه‌های دستی از برخی جت‌ها عقب می‌مانند. در موارد خاص، هر دو می‌توانند به سرعتی نزدیک‌به ۱۰ ماخ (حدود ۱۲۳۵۰ کیلومتربرساعت) برسند، اما این موارد بسیار نادر و خاص هستند.
عامل کلیدی در سرعت گلوله، سرعت در لحظه‌ی خروج از لوله است. گلوله‌ی اسلحه‌های قرن نوزدهم مثل انفیلد ۱۸۵۳ یا اسپرینگ‌فیلد ۱۸۶۱ سرعتی حدود ۹۶۰ تا ۱۲۰۰ کیلومتربرساعت داشتند؛ اما تفنگ‌های مدرن با مهمات خاص گلوله‌های سریع‌تری شلیک می‌کنند. مثلاً گلوله‌ی ۲۲۰ Swift در شلیک آزمایشی تا ۴۷۱۷ کیلومتربرساعت سرعت داشت؛ عددی نزدیک‌به چهار ماخ.
فناوری‌هایی مثل ریل‌گان‌های الکترومغناطیسی با استفاده از جریان برق، پرتابه‌هایی را با سرعت‌هایی بین ۷ تا ۱۰ ماخ شلیک می‌کنند؛ سریع‌تر از هر جنگنده‌ی سرنشین‌داری که تاکنون ساخته شده است.

از سوی دیگر، سریع‌ترین هواپیمای تاریخ، X-43 ناسا بود که در سال ۲۰۱۳ با استفاده از موتور اسکرم‌جت به ۹٫۶۸ ماخ (حدود ۱۰۷۸۰ کیلومتربرساعت) رسید. این پرنده‌ی بدون سرنشین برای آزمایش طراحی شده بود و تنها چند دقیقه پرواز کرد.
جت X-43 با رهاسازی از بمب‌افکن B-52 پروازی ۱۰ دقیقه‌ای داشت و در همین زمان ۱۳۶۸ کیلومتر را طی کرد؛ البته چنین سرعتی در عملیات واقعی قابل حفظ نیست؛ چون مصرف سوخت در سرعت‌های زیاد بسیار بالا است و معمولاً به استفاده از پس‌سوز نیاز دارد که چندان به‌صرفه نیست.
گلوله‌ها نیز مانند جت‌ها، تنها لحظاتی در بالاترین سرعت حرکت می‌کنند. مقاومت هوا و نیروی جاذبه به‌سرعت باعث کاهش سرعت گلوله می‌شوند. بنابراین، هم گلوله‌ها و هم جت‌ها فقط در شرایط خاص می‌توانند به سرعت‌های بسیار بالا برسند، آن‌هم برای مدت کوتاه.
برخی گلوله‌ها از همه‌ی جنگنده‌ها سریع‌ترند و برخی جنگنده‌ها از بیشتر گلوله‌ها جلو می‌زنند. این رقابت برنده‌ی قطعی ندارد؛ اما برای درک بهتر مفاهیم سرعت و فناوری، مقایسه‌ای جذاب و آموزنده است.
۵۸۵۸