تهران؛ پایتخت گردشگری ایران

 مصطفی قهرمانی، سردبیر پایگاه خبری تحلیلی تهران‌پرس در یادداشتی نوشت: تهران فقط پایتخت سیاسی و اداری ایران نیست؛ بلکه به‌حق می‌توان آن را «پایتخت گردشگری ایران» نیز نامید. شهری که در دل خود مجموعه‌ای از جلوه‌های تاریخی، فرهنگی، طبیعی و مدرن را جای داده و هر گوشه‌اش روایتگر بخشی از هویت و تمدن این سرزمین است. متأسفانه تهران در ذهن بسیاری، تنها به عنوان شهری شلوغ و پررفت‌وآمد شناخته می‌شود، در حالی که این پایتخت بزرگ ظرفیت‌هایی دارد که اگر درست معرفی و مدیریت شود، می‌تواند به یکی از مقاصد اصلی گردشگری منطقه تبدیل گردد.
تهران با پیشینه‌ای چندصدساله، آثار تاریخی ارزشمندی در دل خود دارد. کاخ گلستان در قلب بافت تاریخی شهر، نمادی از شکوه دوران قاجار است و با معماری باشکوه، کاشی‌کاری‌های چشم‌نواز و تالارهای دیدنی‌اش یکی از گنجینه‌های ملی محسوب می‌شود. کاخ نیاوران و سعدآباد نیز با تلفیقی از هنر ایرانی و اروپایی، یادگار دوران معاصرند و گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند. این کاخ‌ها نه فقط موزه‌هایی از اشیای تاریخی‌اند، بلکه پنجره‌ای به سبک زندگی، فرهنگ و سیاست در دوره‌های گوناگون ایران هستند.
اما تهران تنها به بناهای تاریخی خلاصه نمی‌شود. طبیعت اطراف این شهر، از دامنه‌های البرز تا بوستان‌های درون‌شهری، جلوه‌ای کم‌نظیر از گردشگری طبیعی را رقم زده است. از درکه و دربند گرفته تا توچال و دارآباد، هر یک مقصدی محبوب برای کوهنوردی، پیاده‌روی و تفریح آخر هفته شهروندان و گردشگران است. در فصل زمستان، پیست‌های اسکی توچال و دیزین از جمله جاذبه‌هایی هستند که حتی گردشگران خارجی را به تهران می‌کشانند. در بهار و تابستان نیز بوستان‌های بزرگ شهر مانند پارک ملت، لاله، آب‌و‌آتش و چیتگر، فضایی دلپذیر برای استراحت و گذران اوقات فراغت فراهم می‌کنند.
فرهنگ تهران، یکی دیگر از ظرفیت‌های منحصربه‌فرد آن است. موزه‌ها و گالری‌های متعدد، تهران را به پایتخت فرهنگی ایران بدل کرده‌اند. موزه ایران باستان، موزه ملی هنرهای معاصر، خانه هنرمندان ایران، موزه زمان، موزه فرش ایران و موزه موسیقی تنها بخشی از فهرست بلندِ جاذبه‌های فرهنگی پایتخت هستند. هر یک از این مراکز، تاریخ، هنر و هویت ایرانی را به زبانی جهانی روایت می‌کنند.
در کنار این‌ها، تهران میزبان رویدادهای فرهنگی و هنری متنوعی است؛ از جشنواره فیلم فجر تا نمایشگاه بین‌المللی کتاب و جشنواره‌های گردشگری و صنایع‌دستی. این فعالیت‌ها نه تنها فضای فرهنگی پایتخت را پویا نگه می‌دارند، بلکه می‌توانند انگیزه سفر بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی باشند.
نمی‌توان از تهران سخن گفت و از برج آزادی و برج میلاد یاد نکرد؛ دو نماد شاخص و مدرن این شهر که هر یک به‌تنهایی مقصدی برای گردشگران محسوب می‌شوند. برج میلاد با رستوران گردان، سکوی دید باز و موزه ارتباطات، چشم‌اندازی منحصربه‌فرد از پایتخت به دست می‌دهد. در سوی دیگر، برج آزادی با طراحی ماندگار حسین امانت، پلی میان سنت و مدرنیته است و دروازه‌ای نمادین برای ورود به تهران به‌شمار می‌آید.
بازار بزرگ تهران نیز یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های اقتصادی و اجتماعی شهر است. این بازار تاریخی با کوچه‌پس‌کوچه‌های تودرتو، کاروانسراها و تیمچه‌های قدیمی، روح زنده تجارت ایرانی را در خود حفظ کرده است. گردشگران در این بازار نه‌تنها کالا خریداری می‌کنند، بلکه با فرهنگی زنده از تعامل، چانه‌زنی و مهمان‌نوازی ایرانی روبه‌رو می‌شوند.
با وجود این همه جاذبه، تهران هنوز آن‌گونه که باید در عرصه گردشگری معرفی نشده است. تبلیغات هدفمند، برنامه‌ریزی شهری مبتنی بر گردشگری، توسعه حمل‌ونقل عمومی گردشگرمحور و تقویت زیرساخت‌های اقامتی می‌تواند نقشی کلیدی در رونق این بخش ایفا کند. رسانه‌ها نیز باید سهم خود را در این مسیر ایفا کنند؛ چراکه روایت درست و حرفه‌ای از جاذبه‌های پایتخت، می‌تواند نگاه مردم و حتی گردشگران خارجی را به تهران دگرگون سازد.
در نهایت، باید باور کنیم که تهران تنها شهری برای کار و رفت‌و‌آمد روزانه نیست، بلکه مقصدی جذاب برای کشف، تجربه و لذت است. از صبح در دامنه توچال تا غروب در کاخ گلستان، از گشت‌و‌گذار در موزه‌های خیابان ولیعصر تا خرید در بازار تجریش، همه و همه می‌تواند تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای هر گردشگر رقم بزند.
پایتخت ایران ظرفیت آن را دارد که نه‌فقط مرکز تصمیم‌گیری سیاسی، بلکه مرکز گردشگری ملی و بین‌المللی باشد. معرفی درست این ظرفیت‌ها، مأموریتی است که بر دوش همه ماست.