نشانه‌های رایج دیابت در زنان/ عوارض دیابت در زنان بیشتر است یا مردان؟

فاخره بهبهانی: دکتر فرزاد روشن ضمیر، متخصص و مشاور تغذیه در گفت‌وگو با سردبیر پرس می‌گوید: دیابت (بیماری قند) شرایطی است که در آن بدن قادر نیست به درستی از گلوکز (قند) استفاده کند که این امر منجر به بالا رفتن سطح قند خون می‌شود و زنان اغلب به دلیل تفاوت در آناتومی، هورمون‌ها و باروری، علائم بیشتر و منحصر به فردی از دیابت را تجربه می‌کنند.
نشانه‌های رایج دیابت در زنان
نشانه‌های مختص دیابت در زنان ممکن است در طول ماه‌ها یا سال‌ها ایجاد شوند، به ویژه اگر درمان و کنترل قند خون به خوبی انجام نشود. خشکی واژن، عفونت‌های مکرر ادراری، عفونت‌های قارچی، نامنظمی پریود و ناباروری می‌تواند از نشانه‌های دیابت در زنان باشد. وقتی قند خون بالا برود می‌تواند به عروق خونی و اعصاب، از جمله آن‌هایی که در ناحیه واژن هستند، آسیب برساند و این آسیب می‌تواند میزان لغزندگی و رطوبت را کاهش داده و منجر به خشکی واژن و ناراحتی به ویژه در هنگام رابطه جنسی شود.

عفونت‌های ادراری و تناسلی مکرر
قند خون بالا و به دنبال آن آسیب عصبی و ضعف سیستم ایمنی، خطر عفونت‌ها را افزایش می‌دهند. زنان مبتلا به دیابت ۴ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت‌های ادراری یا تناسلی  قرار دارند. این خطر به دلیل آناتومی خاص و تغییرات هورمونی در زنان افزایش می‌یابد. عفونت‌های مکرر ادراری زمانی رخ می‌دهند که باکتری‌ها وارد مجرای ادرار شوند.  زنان دیابتی بیش از مردان مستعد ابتلا به این عفونت‌ها هستند زیرا مجرای ادراری کوتاه‌تر و نزدیک‌تر به مقعد است و ورود باکتری‌ها را آسان‌تر می‌کند. همچنین در اثر قند خون بالا چون محیط برای رشد قارچ‌ها مساعدتر می‌شود، عفونت‌های مکرر قارچی واژن رخ می‌دهند. علائم عفونت قارچی شامل خارش، سوزش، قرمزی یا تورم واژن و ترشحات غلیظ و سفید رنگ شبیه پنیر کاتیج است.
بی‌نظمی‌های قاعدگی
سطح بالای قند خون، کاهش انسولین، تغییرات وزن یا تزریق انسولین همه می‌تواند بر استروژن تأثیر بگذارد و منجر به نامنظمی پریود شود. نامنظمی‌های قاعدگی در دیابت نوع ۱ شایع‌تر است، اما می‌تواند در نوع ۲ نیز رخ دهد. بی‌نظمی‌های شایع قاعدگی عبارتند از قطع کامل پریود، قاعدگی زودرس، یائسگی زودرس، خونریزی‌های شدید، فاصله زمانی کوتاه‌تر یا طولانی‌تر بین دوره‌های قاعدگی و سندرم تخمدان پلی کیستیک است که باعث ایجاد کیست‌های کوچک متعدد در تخمدان‌ها و سطح بالایی از هورمون‌های مردانه در بدن زنان می‌شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک و دیابت یک ارتباط دو طرفه دارند به این معنی که هر کدام می‌توانند خطر دیگری را افزایش دهند.  حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد از افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، دچار مقاومت به انسولین هستند که خطر ابتلا به دیابت را بالا می‌برد. دیابت نیز به دلیل عدم تعادل هورمونی، خطر این بیماری زنانه را افزایش می‌دهد.

ناباروری هم محتمل است
دیابت بر هورمون‌هایی که تخمک‌گذاری را کنترل می‌کنند تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باردار شدن را دشوارتر کند. همچنین، کنترل ضعیف قند خون ممکن است کیفیت تخمک را کاهش دهد و شانس بارداری را پایین بیاورد. دخترانی که قبل از اولین پریود خود به دیابت نوع ۱ مبتلا می‌شوند نیز ممکن است با چالش‌های تولید مثلی بیشتری روبه‌رو شوند. همچنین بارداری برای زنان مبتلا به دیابت می‌تواند پیچیده‌تر و همراه با عوارض باشد.
نقص مادرزادی نوزاد، افت قند خون در نوزاد پس از تولد، بزرگ‌تر از حد متوسط بودن نوزاد، سقط جنین یا مرده‌زایی، فشار خون بالا در دوران بارداری، زایمان زودرس، گیرکردن شانه نوزاد در لگن در هنگام زایمان و خطر بروز بیماری کلیوی یا چشمی در زنان مبتلا به دیابت افزایش می یابد. بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام دیابت می‌تواند به طور قابل توجهی خطر عوارض را کاهش دهد.

۴۷۲۳۲