روایت فیروزآبادی از مصوبه مربوط به اینترنت سفید/ اکانت‌های تجزیه‌طلب، سلطنت‌طلب و سایبری چگونه خط سفید دریافت کرده بودند؟

به گزارش سردبیر پرس، سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر پیشین شورایعالی فضای مجازی، در بخشی از گفت و گوی خود در کافه سردبیر پرس، به بیان نکاتی درباره خط سفید و چگونگی ارائه آن به افراد، تشکیل کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در سال ۸۸ و … پرداخته است. در ادامه بخشی از این گفت و گو را می خوانید؛
* اشاره کردید که در ایام جنگ ۱۲روزه، افراد زیادی خطوط سفید را دریافت کردند.
تلاش‌هایی در این زمینه انجام شد. از نتایج آن اطلاع دقیقی ندارم. خود من هم تلاش کردم تا اگر امکان داشته باشد، در این فضای سخت جنگی، فضا خالی نماند و کسانی که می‌توانند به نفع این آب‌وخاک در فضای مجازی تولید محتوا کنند، بتوانند از فضای مجازی استفاده کنند.
* نکته این است که بعد از ماجرای توییترها، که مشخص شد چه کسانی دارای خط سفید هستند، برخی اکانت‌های تجزیه‌طلب و سلطنت‌طلب و همچنین اکانت‌های سایبری نیز دارای خط سفید بودند. این افراد چگونه خط سفید دریافت کردند؟
کسانی که این خطوط را باز کرده‌اند باید توضیح دهند. من اطلاعی ندارم که این موضوع به چه نحوی بوده است. باید ریشه‌یابی شود که این افراد چه کسانی هستند، چه کسی وساطت کرده و مشمول کدام بند مصوبه شده‌اند؛ رسانه‌ای بوده‌اند یا تاجر بوده‌اند یا کسب‌وکار داشته‌اند، یا وابستگی به وزارت امور خارجه یا وزارتخانه‌هایی داشته‌اند که با خارج از کشور کار می‌کرده‌اند، یا در شرکت‌های بین‌المللی ایرانی فعالیت داشته‌اند. در مصوبه‌ای که داشتیم، تمام طبقاتی که نیاز داشتند از اینترنت سفید استفاده کنند در نظر گرفته شده بودند؛ حتی برای توریست‌ها هم پیش‌بینی شده بود و قرار ما این بود که چند میلیون نفر از سیم‌کارت سفید استفاده کنند که این طرح اجرا نشد. با این حال، شاید بخشی از مواردی که در این زمینه مطرح می‌شود، مانند استفاده پان‌ترک‌ها و پان‌کردها، در چارچوب شرکت‌های بین‌المللی بوده باشد یا ممکن است اهل کسب‌وکار بوده باشند. اطلاعی ندارم و باید این موضوع بررسی شود.
برای توریست‌ها هم پیش‌بینی شده بود که هنگام ورود به کشور از سیم‌کارت سفید استفاده کنند
* در طرحی که اعلام کردید، مشخصاً برای کدام کسب‌وکارها، نهادها و طبقات اینترنت در نظر گرفته شده بود؟
با توجه به اینکه چهار یا پنج سال از آن زمان گذشته است، به خاطر دارم که قرار بود یوتیوب برای دانشجوها، هم در دانشگاه و هم برای سیم‌کارت‌های شخصی آن‌ها، به‌طور کامل باز شود. علت این تصمیم آن بود که بخش بزرگی از یوتیوب مورد استفاده جامعه دانشگاهی کشور است. همچنین قرار بود تمام شبکه‌های اجتماعی برای خبرنگارها باز شود و حتی این بحث مطرح بود که جامعه خبرنگاری کشور بین ۱۸ تا ۲۵ هزار نفر است. بنابراین اگر بخواهیم حساس کنیم، حدود ۴.۵ میلیون دانشجو و ۲۵ هزار خبرنگار داریم.
همچنین قرار بود برای دارندگان کارت بازرگانی، تمام پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، به دلیل استفاده اقتصادی، برای همه بازرگانان باز شود. برای توریست‌ها نیز پیش‌بینی شده بود که هنگام ورود به کشور از سیم‌کارت سفید استفاده کنند. مجموع این افراد شاید به حدود ۷ میلیون نفر می‌رسید و این گامی بود برای اینکه نشان دهیم این گزاره که همه ملت نمی‌توانند از تمام فضای مجازی استفاده کنند، گزاره درستی نیست. این موضوع هم در میان همکاران کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه و هم در جلساتی که در مرکز ملی فضای مجازی داشتیم، مورد اتفاق نظر بود، اما همان‌طور که عرض کردم، همکاری لازم از سوی دستگاه‌ها صورت نگرفت.
* وقتی کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در سال ۸۸ ایجاد شد، هدف آن رصد فضای مجازی، فیلترینگ و موارد مرتبط بود. چرا با وجود این کارگروه، نهادهای مختلف می‌توانند اقدام به فیلترینگ کنند؟ از جمله شورای عالی امنیت ملی، یا اینکه یک قاضی می‌تواند تلگرام را فیلتر کند. چرا نهاد مشخص و واحدی برای این موضوع وجود ندارد؟
این نقص قانونی در کشور وجود دارد که نهاد تصمیم‌گیر در رابطه با فیلتر را به کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه منحصر نکرده است؛ بلکه یک قاضی یا شورای عالی امنیت ملی نیز می‌توانند به‌صورت قانونی این کار را انجام دهند.

۲۹۲۱۵