گنجینه‌ای از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی ایلام

سردبیر پرس/ایلام استان ایلام، با قرار گرفتن در غرب کشور و دارا بودن مناطق کوهستانی و نیمه‌گرم، یکی از مناطق زیبا و خاص ایران است که به لطف پوشش گیاهی نسبتاً مطلوب، تنوع جالبی در رژیم غذایی مردم آن دیده می‌شود.

این استان، با مساحتی حدود ۲۰ هزار و ۱۵۰ کیلومتر مربع، به عنوان بیست و دومین منطقه جغرافیایی کشور شناخته می‌شود علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی برجای‌مانده از دوران باستان، فرهنگ غذایی منحصربه‌فرد این خطه نیز یکی از دلایل حضور بازدیدکنندگان داخلی و خارجی به شمار می‌آید.
تنوع غذاهای محلی استان ایلام
غذاهای سنتی و بومی استان ایلام، با تنوع و طعم منحصر به فرد خود، نمونه‌ای از هنر آشپزی ایرانی است، از جمله معروف‌ترین این غذاها می‌توان به خورشت تره‌کوهی، کشکینه، تُرخینه، برنج و گوشت معروف دهلران، نژی آوا، جوجگ آو، ماش آو، کشک دو، قله ماسوا، کوفته سیرابی، آبگوشت بامیه، شله امیری و پرشگه اشاره کرد.
بررسی برخی از غذاهای بومی ایلام
خورشت تره‌کوهی
این خورشت، یکی از غذاهای محبوب مردم غرب ایران، به ویژه استان ایلام است که ترکیبی از موادی مانند گوشت گوسفندی، لپه (یا لوبیا قرمز/سفید)، روغن حیوانی، تره‌کوهی، رب گوجه‌فرنگی، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه‌های محلی، طعم و رنگی شبیه به قرمه‌سبزی به این خوراک می‌دهد.
ترخینه
این غذای بومی و دارویی، به ویژه در فصل زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترخینه با استفاده از سبزی‌هایی مانند شلم، گوجه‌فرنگی، آب انار، ترخون، نعناع، پیاز، فلفل، زردچوبه، مایه‌ خمیر، گندم و پونه‌ کوهی تهیه می‌شود. این غذا به دلیل سبک پخت و طعمش، به دو نوع دوئینه و شمینه تقسیم می‌شود.                          

ترخینه

کوفته سیرابی
کوفته سیرابی، یکی دیگر از غذاهای محلی ایلام است که به دلیل استفاده از سیرابی تازه، برای کاهش حالات اولیه بارداری توصیه می‌شود، این غذا با ترکیب موادی مانند سیرابی چرخ‌کرده، آرد، پیاز، نمک، گیاهان معطر (نظیر آویشن، ترخون، پونه و نعناع)، روغن حیوانی و ادویه‌های محلی تهیه می‌شود.
شله امیری
این خوراک محلی، با ترکیب ماش، برنج محلی (برنج عنبربو)، پیاز، روغن محلی، نمک و فلفل تهیه می‌شود، شله امیری به دلیل خواص دارویی و گرمای طبیعی، در درمان سرماخوردگی بسیار مؤثر است.
قله ماسوا
این غذای مقوی و بومی عشایر استان ایلام، با استفاده از کله‌پاچه گوسفند (یا بزغاله)، کشک (یا دوغ)، پیاز داغ، نعناع و پونه‌ کوهی تهیه می‌شود و به همراه نان تازه‌ محلی مصرف می‌شود.
مَکش
مکش یکی از غذاهای بومی ایرانی است که در استان ایلام با استفاده از برنج محلی (عنبربو)، روغن محلی (دان)، پیاز، زردچوبه، آلو بخارا، کشمش پلویی، نمک، فلفل و ادویه‌های محلی تهیه می‌شود. این غذا به دلیل نوع طبخ، گاهی به صورت زلگه نیز مصرف می‌شود.
گوجه پلو
گوجه پلو، یکی از محبوب‌ترین غذاهای استان ایلام است که با استفاده از برنج محلی، پیاز، رب گوجه‌فرنگی، پونه‌ی کوهی، کره، روغن محلی، نمک، فلفل و زردچوبه تهیه می‌شود. این غذا بسیار ساده و در کمترین زمان ممکن آماده می‌شود.
دنده پلو
این غذا یکی از غذاهای معروف استان ایلام است که طرفداران بسیاری دارد. دنده پلو با ماست محلی و سبزی خوردن بسیار دلچسب است و برای کسانی که چربی خون بالا دارند توصیه نمی‌شود
 آبگوشت بامیه
آبگوشت بامیه یا آوگوشت بامیه یکی از غذاهای استان ایلام است.
بابایاری
عدس به مقدار لازم را به همراه آب جوشانده به طوری که مقدار کمی آب داخل آن بماند سپس پیاز داغ و مقداری آرد بو داده شده را به آن اضافه کرده و میل می‌کنند
پِرشِگَه
خمیر سفتی را شامل آرد و آب تهیه  و جلوی آفتاب قرار می‌دهند سپس آن‌را با حرکات انگشت ورز می‌دهند و پرز، پرز می‌کنند سپس داخل ماش پخته و مقداری برنج ریخته تا پخته شود، پیاز داغ و ادویه جات، نمک و فلفل را به آن اضافه کرده میل می‌کنند، این غذا معمولاً در فصل سرما مصرف می‌شود .
قَلَه ماسُوا 
کله پاچه گوسفند یا بزغاله را خوب پخته مقداری به آن اضافه کرده و کشک ساییده شده یا دوغ آماده را داخل آن ریخته پیاز داغ و پونه کوهی یا نعناع را به پیاز داغ اضافه کرده و میل می‌کنند .                                            

قله ماسوا

 ماسوا 
دوغ یا کشک ساییده شده را به همراه مقداری برنج محلی ( عنبربو ) پخت می‌کنند سپس پیاز داغ و پونه کوهی را به آن اضافه می‌کنند، این غذا برای کسانی که ناراحتی گوارشی داشته باشند مفید است .
سختی 
یک عدد سیرابی گوسفند را انتخاب کرده و در ظرفی گذاشته با مقداری آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه جوشانده تا نرم شود سپس برنج و لپه و گوشت چرخ کرده، در صورت تمایل با سبزیجات معطر را داخل آن ریخته و پارگی آن را دوخت کرده تا مواد داخل آن به بیرون ریخته نشود روی حرارت ملایم قرار داده تا دم بکشد .
جِگِروَز 
جگر تازه را خود کرده و به سیخ کشیده سپس پیه نازکی که در اطراف شکمبه گوسفند قرار دارد بدون اینکه خرد شود به‌صورت لایه‌ای نازک و توری روی سیخ‌ها کشیده و با حرارت ملایم زغال کباب کرده و صرف می‌کنند.                                                              

جگر وز

غذاهای محلی استان ایلام، نه تنها به دلیل طعم و مزه‌ منحصر به فرد، بلکه به خاطر خواص سلامتی و دارویی‌شان، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ غذایی ایرانی دارند، توجه به این غذاها و ترویج فرهنگ مصرف آن‌ها، می‌تواند نقش مهمی در بهبود سلامت جامعه و حفظ هویت فرهنگی داشته باشد.
انتهای پیام