کشف گونه‌ای جدید در آمازون: قورباغه‌ای ریز با پاهای طلایی و رفتار فرزندپروری عجیب

به گزارش سردبیر پرس و براساس گزارش زومیت، در دل انبوه جنگل‌های بارانی آمازون، در مکانی دورافتاده، دانشمندان با گنجی زنده و رنگارنگ برخورد کردند: قورباغه‌ای بسیار کوچک با خطوط آبی روشن درخشان روی تنش و پاهایی طلایی. این کشف شگرف در سال ۲۰۲۳ گروهی از پژوهشگران مؤسسه‌ی ملی تحقیقات آمازونی در برزیل انجام شد.

قورباغه‌ی تازه‌کشف‌شده با نوارهای آبی روشن و پاهایی طلایی، ظاهری بسیار چشمگیر دارد. اما جثه‌اش از نوک پوزه تا انتهای بدن، فقط ۱۴ تا ۱۷ میلی‌متر است. این قورباغه‌ی شگفت‌انگیز رنگارنگ، رازهای ناشناخته‌ای از حیات در قلب آمازون را پیش‌روی پژوهشگران قرار داده است.
گونه‌ی قورباغه‌ی سمی جدید را استبان کوچ و تیم همکارانش در سال ۲۰۲۳، در جنگل‌های حوضه‌ی رودخانه‌ی ژوروآ شناسایی کردند. یک سال بعد، تیم برای بررسی‌های بیشتر و یافتن نمونه‌های جدید، بار دیگر به منطقه بازگشتند. اکنون، پژوهشگران این قورباغه را به‌طور رسمی معرفی کرده و نامش را رانیتومیا ایتریا (Ranitomeya aetherea) گذاشته‌اند که در زبان لاتین، به‌معنای «بهشتی» است.

درباره‌ی زیست‌شناسی قورباغه‌ی کوچک رنگارنگ، اطلاعات زیادی در دست نیست، اما شواهدی درباره‌ی رفتارهای مراقبتی والدین در دسترس قرار گرفته است. تیم پژوهشی تاکنون هیچ گروه بزرگی از بچه‌قورباغه‌ها را که از تخم‌های متعدد بیرون آمده باشند، پیدا نکرده‌اند. در عوض، فقط نمونه‌هایی منفرد از این گونه مشاهده شده‌اند که اغلب، در حفره‌های پر از آب میان برگ و ساقه‌ی گیاهی نخل‌مانند به نام نخل مسافر آمریکای جنوبی (Phenakospermum guyannense) زندگی می‌کنند.

در یکی از مشاهدات، پژوهشگران قورباغه‌ای ماده را دیدند که فقط یک تخم گذاشت. این رفتار در برخی دیگر از گونه‌های قورباغه‌های سمی نیز دیده می‌شود. استبان کوچ دراین‌باره توضیح می‌دهد: «احتمال دارد ماده زمانی‌که بچه قورباغه در حال رشد است، بازگردد و تخم بارورنشده‌ی دیگری بگذارد تا بچه قورباغه از آن تغذیه کند و انرژی بگیرد.»
وضعیت جمعیت قورباغه هنوز مشخص نیست و نمی‌توان با اطمینان گفت که گونه در معرض خطر قرار دارد یا خیر. بااین‌حال، گروه پژوهشگران در فاصله‌ی میان دو سفر خود به منطقه، متوجه جنگل‌زدایی در ناحیه‌ی موردبررسی شدند. این منطقه فقط از طریق پرواز با هواپیمای کوچک و سپس، پیمودن مسیری هشت ساعته با قایق در رودخانه دردسترس است.
کوچ هشدار می‌دهد: «از آن‌جایی که حضور قورباغه کاملاً به گیاهی خاص در این منطقه محدود است، حتی کوچک‌ترین اختلال در زیستگاه نیز می‌تواند برای بقای گونه خطرناک باشد.»
رانیتومیا ایتریا به‌طور رسمی در نشریه PLOS One معرفی شده است.
۲۲۷۲۲۷