هدیه عربستان و امارات به اسرائیل بعد از معامله قرن

پایگاه خبری سردبیر، سرویس بین الملل – فاطمه صالحی: هنوز بحث و جدل‌ها در خصوص اقدام دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مبنی بر رونمایی از طرح به اصطلاح صلح معامله قرن در راستای محو کردن مسأله فلسطین با حضور بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به پایان نرسیده که یک اتفاق دیگر در راستای عادی سازی روابط با دشمن صهیونیستی توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد.
روز گذشته برگزاری نشست میان عبدالفتاح البرهان رئیس شورای حاکمیت سودان با بنیامین نتانیاهو تبدیل به سرخط اخبار شد به طوریکه پس لرزه‌های این نشست هم چنان تا امروز ادامه داشته و باعث به وجود آمدن واکنش‌های منفی بسیاری شده است.
دولت سودان نیز به این نشست واکنش نشان داد. سخنگوی دولت سودان با بیان اینکه دیدار رئیس شورای حاکمیتی این کشور با «نتانیاهو» بدون هماهنگی با مقامات سودانی انجام شده است، گفت: منتظر بازگشت «البرهان» و ارائه توضیحاتش هستیم. البرهان پیش از دیدار با نتانیاهو هیچ مشورتی با ما نکرده بود. ما از طریق رسانه‌ها متوجه این دیدار شدیم.
تبعات برگزاری این نشست به قدری سنگین بوده که تشکیلات خودگردان فلسطین، آن را به مثابه خنجری از پشت توصیف کرده است. صائب عریقات دبیر کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین تصریح کرد که این مسأله به مثابه خنجری از پشت علیه ملت فلسطین به شمار می‌رود.
پیشتر نیز جنبش‌های جهاد اسلامی و حماس دیدار مقام سودانی با البرهان را محکوم کرده بودند. در همین حال، محمد علی الحوثی، عضو ارشد شورای عالی سیاسی یمن نیز دیدار البرهان و نتانیاهو را محکوم کرده بود.
اما این تمام ماجرا نیست به نظر می‌رسد سناریوی برگزاری نشست مذکور در جایی غیر از کشورهای آفریقایی نوشته شده است. عربستان و امارات که همواره در قامت حامی رژیم صهیونیستی ظاهر شده اند اینبار نیز به یاری نتانیاهو آمده و تلاش کردند زخم مخالفت گسترده اعراب با معامله قرن را از تن صهیونیست‌ها بزدایند.

بعد از برگزاری نشست میان مقام‌های سودانی و صهیونیستی بود که سفیر عربستان سعودی در سودان در جریان دیدار با معاون وزیر خارجه این کشور، سودان را به حمایت اقتصادی در ازای همراهی با سیاستهای ریاض در منطقه تشویق کرد. علی بن حسن جعفر سفیر عربستان سعودی در خارطوم روز گذشته با الصدیق عبدالعزیز معاون وزیر خارجه سودان دیدار کرد.
در این دیدار راههای توسعه روابط دوجانبه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. سفیر عربستان سعودی در این دیدار گفت که کشورش در مرحله آتی از نظر اقتصادی سودان را مورد حمایت قرار خواهد تا نام خارطوم از فهرست کشورهای حامی تروریسم حذف شود.
این اظهارات مقام سعودی در حالی صورت می‌گیرد که عبدالفتاح البرهان رئیس شورای انتقالی سودان نیز روز گذشته با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در اوگاندا دیدار و درباره عادی سازی روابط میان خارطوم و تل آویو گفتگو کرد. در همین راستا عربستان سعودی نیز که همچون امارات حامی شورای نظامی سودان است سعی دارد با پیشنهادات اقتصادی و وعده همکاری و پشتیبانی، سودان را در مسیر سیاست‌های خود در منطقه قرار دهد.
دراین میان آمریکا نیز نتوانست ذوق زدگی و خرسندی خود را از نشست سودانی صهیونیستی مذکور پنهان کند به طوریکه خیلی زود، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در تماس تلفنی با رئیس شورای انتقالی سودان به خاطر دیدار وی با نخست وزیر رژیم صهیونیستی قدردانی کرد. وی در این تماس تلفنی ابراز امیدواری کرد که سودان مشارکت فعالی در منطقه و جامعه جهانی داشته باشد و در راستای ایجاد روابط دوجانبه قوی بیش از پیش گام بردارد.
امارات نقش پررنگ‌تری در برگزاری این نشست داشته است به طوریکه یک مقام نظامی سودان اعلام کرد که دیدار نخست وزیر رژیم صهیونیستی با رئیس شورای انتقالی سودان توسط امارات انجام شد. امارات به بهانه کمک به حذف نام سودان از فهرست تروریسم، این دیدار را برگزار کرده است.
به نظر می‌رسد هر دو کشور عربستان و امارات برای تطمیع کشور فقیری مانند سودان که در تأمین نیازهای اولیه خود با مشکلاتی رو به رو بوده به ویژه آنکه به تازگی شاهد تغییر ساختار قدرت بوده است از اهرم وعده‌های اقتصادی و انجام پروژه‌های عمرانی و توسعه‌ای استفاده می‌کنند.
این همان ابزاری است که نتانیاهو در جریان سفرهای خود به کشورهای آفریقایی همواره بر آن تاکید دارد؛ کشورهای فقیری که طرف‌های مذکور با سو استفاده از شرایط آنها و دست گذاشتن بر نقاط ضعفشان قصد دارند آنها را وارد بازی‌های سیاسی خود کنند. به عنوان مثال می‌توان به تلاش نتانیاهو برای جلب رضایت مراکش اشاره کرد. بر اساس گزارش‌های منتشر شده نتانیاهو تلاش کرده تا آمریکا حاکمیت مراکش بر اراضی منطقه مورد نزاع صحراء را به رسمیت بشناسد و در مقابل، مراکش اقدام به عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی کند.
از سوی دیگر، تشکیلات خودگردان فلسطین که از این نشست و به صورت کلی از روند عادی سازی روابط میان اعراب و رژیم صهیونیستی بسیار خشمگین است ابتدا به ساکن باید خود اقدام به قطع همکاری‌های امنیتی و سیاسی و اقتصادی با این رژیم کند و بعد از دیگر کشورها انتظار اقدام متقابل را داشته باشد.

مقامات تشکیلات خودگردان که ید طولایی در برگزاری مذاکره با دشمن صهیونیستی دارند هربار که با اقدامی از سوی تل آویو در راستای تقویت مناسبات خود با کشورهای عربی رو به رو می‌شوند نسبت به قطع روابطشان با رژیم صهیونیستی در تمام زمینه‌ها دم می‌زنند اما این تهدیدات همواره در سطح تهدیدات لفظی و نه عملی باقی می‌ماند؛ اگر تشکیلات خودگردان گام عملی و محکمی در این خصوص بردارد شاید دیگر کشورهای عربی نیز از این تشکیلات پیروی کرده و کمتر به دنبال عادی سازی روابط باشند.
مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن اشاره کنیم این است که نشست جنجال برانگیز مذکور فوراً بعد از برگزاری نشست اتحادیه عرب در مخالفت با معامله قرن و محکومیت این طرح آمریکایی برگزار شد که خود نشان از وجود برنامه ریزی های مشخص و دقیق در این خصوص حکایت دارد. عربستان و امارات که نمی‌توانند به صورت علنی حمایت و موافقت خود را با طرح مذکور اعلام کنند اقدام به سناریو نویسی برای برگزاری نشستی کردند که کمی از نگرانی‌های تل آویو را در خصوص رابطه با کشورهای عربی بکاهد.
در واقع باید گفت که عربستان و امارات با برنامه ریزی برای برگزاری این نشست و تشویق سودان به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی درصدد جبران نشست اتحادیه عرب و مخالفت کشورهای عربی با معامله قرن هستند. درست است که بحث تلاش اسرائیل برای عادی سازی روابط با کشورهای عربی از دیرباز مطرح بوده و طی دوره اخیر شدت گرفته است اما قطعاً نمی‌توان به برگزاری چنین نشستی آن هم دقیقاً بعد از حرف و حدیث‌ها درباره معامله قرن و نشست اتحادیه عرب در مخالفت با این طرح آمریکایی بی توجه بود.
در نهایت باید گفت که کشورهای عربی در شرایط حساس کنونی به ویژه در سایه مطرح شدن رسمی معامله قرن باید به صورت متحد در برابر تحرکات و اقدامات رژیم صهیونیستی موضع گیری کنند و در رأس آنها، تشکیلات خودگردان فلسطین رویکرد مذاکره طلبانه خود با رژیم صهیونیستی را تغییر داده و همکاری‌های خود را با تل آویو قطع کند.