آنچه از نهضت ملی مسکن فراموش شده

به گزارش خبرنگار سردبیر پرس، علی فرنام کارشناس مسکن مرکز پژوهش‌های مجلس در یادداشتی برای مهر، برخی راهبردهای معماری و شهرسازی نهضت ملی مسکن را تشریح کرده است.
قانون جهش تولید مسکن عملاً ترسیم کننده کل نظام مسکن و عمران و معماری و شهرسازی ایران در گام دوم انقلاب اسلامی است از این روی همگام با تلاش برای دستیابی به هدف گذاری کمّی ارکان کیفی نیز به همان اندازه واجد اهمیت است.
در این راستا ۱۴ محور به عنوان پیش نیاز و الزام مطرح می‌شود:
۱. ملاحظات آمایش سرزمین در حمایت‌های بیشتر مسکن در مناطق مهاجر فرست دورافتاده و محروم برای جذابیت اسکان و مراکز صنعتی و معدنی عمده – – در مقابل اجتناب از تشدید مهاجرت به کلانشهرها
۲. دوم مکان یابی مناسب اگرچه زمین ارزان مهم است ولی دسترسی به خدمات شهری و زیر ساختها و حمل و نقل مناسب بر آن مقدم اند توسعه درون شهرها در اراضی بایر و مازاد و خود مالک و بافت فرسوده راه حل برد برد است
۳. سوم بارگذاری بیش از نیاز در شهرهای جدید تأثیری در قیمت کلانشهرها نداشته و حتی سهم خانه‌های خالی و مستاجرین را افزایش داده است
۴. چهارم روش غربالگری مشهور به فرم ج دیگر جوابگوی اقتضائات مسکن حمایتی نیست و غربالگری هدفمند و هوشمند باید انجام شود
۵. پنجم در راستای شهرسازی ایرانی و اسلامی از تداوم رویه ساخت مسکن حمایتی در غالب بلوک‌های آپارتمانی متراکم و بلندمرتبه اجتناب شود و اشراف و محرمیت لحاظ شود
۶. ششم ملاحظات اجتماعی دیده شود برنامه ریزی به گونه‌ای باشد که منجر به سکونت مالک شود نه صرفاً سرمایه گذاری و اجاره دادن – به محله محوری توجه شود – مسکن حمایتی برچسب گذاری نشود و توزیع متنوعی داشته باشد
۷. هفتم ملاحظات طراحی اقلیمی در فرم بنا و پلان و نحوه چیدمان بلوک‌های ساختمانی برای بهره گیری مطلوب از آفتاب و باد و شیب زمین انجام شود
۸. هشتم الزامات معماری تنوع متراژ و پلان و تعداد اتاق خواب برای طیف متوع متقاضیان – طراحی مناسب فضا برای نیاز و زمینه ساز تعالی خانواده و فرزندآوری
۹. نهم دوام و عمر بنا برای ارتقای عمر ۲۶ ساله فعلی بنا به حداقل ۵۰ سال
۱۰. دهم بهره وری مصرف انرژی در پیک مصرف ۸۰ درصد مصرف گاز خانگی و دوسوم مصرف برق خانگی است این تنها فرصت اصلاح الگوی مصرف خانگی است
۱۱. یازدهم دسترسی به حمل و نقل عمومی ارزان و سریع و ایمن توسعه در حومه و شهرک سازی بدون تعبیه و تدارک حمل و نقل عمومی مناسب افزایش سهم بالای حمل و نقل خانوار حمایتی -افزایش احتمال تصادف در مبادی ورودی شهرها را در پی دارد
۱۲. دوازدهم مانع زدایی از جهش تولید مسکن با تسهیل صدور جواز – بازنگری و تسهیل پیش فروش ساختمان
۱۳. سیزدهم برنامه ریزی هماهنگ برای توسعه صنایع ساختمانی و ساخت مسکن برای اجتناب از گرانی مسکن و کمبود یا مازاد گسترده در برخی اقلام و مصالح و تجهیزات ساختمانی
۱۴. چهاردهم حمایت از توسعه روستایی و تسهیل شرایط برای مهاجرت معکوس ضمن اجتناب از تغییر کاربری و ویلاسازی
در یک جمع بندی کوتاه می‌توان گفت با توجه به ابعاد گوناگون کیفی و چگونگی اجرای این طرح، چه بسا بر هدف گذاری کمّی اولویت دارد.