از کار جهادی تا اثرگذاری مادران در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب

سردبیر پرس، مشکوه چراغلو؛ با توجه به گزارش قبلی که به بررسی نحوه‌ی تعامل و امر به معروف و نهی از منکر محجبه‌ها با افراد کم حجاب بر اساس بیانات و رهنمودهای رهبری پرداختیم؛ در این گزارش به اقدامات نهادهای غیر رسمی یعنی گروه‌ها و پویش‌های جهادی و مردمی و هیئات دانشجویی که خارج از بحث حاکمیتی، مردم و به خصوص جوانان از گروه‌های متفاوت در اقصی نقاط ایران به صورت خودجوش و آتش به اختیار دست به عمل شده ا ند می‌پردازیم.
در سال‌های اخیر جایگاه جهت‌گیری و اثرگذار بودن کارهای جهادی گویای اهمیت و مفید بودن حضور حیاتی این اقدامات در جهت پیش بردن اهداف اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران است. همانطور که مقام معظم رهبری در رابطه با کارهای جهادی در منظومه ارزشی انقلاب اسلامی فرمودند: «ما جز با کار جهادی و کار انقلابی نخواهیم توانست این کشور را به سامان برسانیم.» (۱۰/ ۰۲/ ۱۳۹۶)
در ادامه به نکات و اصولی از مقام معظم رهبری اشاره می‌کنیم که خط مشی و چارچوبی برای گروه‌های مردمی و جهادی خواهد بود.
با کار جهادی بن‌بست‌ها می‌شکند
ما جز با کار جهادی و کار انقلابی نخواهیم توانست این کشور را به سامان برسانیم. در همه‌ی بخش‌ها، کمربسته بودنِ مثل یک جهادگر لازم است‌؛ این اگر بود، کارها راه می‌افتد؛ این اگر بود، بن‌بست‌ها باز می‌شود، شکافته می‌شود؛ [یعنی] کار فراوان، پُرحجم و باکیفیّت و مجاهدانه و انقلابی. انقلابی یعنی چه؟ بعضی خیال می‌کنند وقتی میگوییم انقلابی، یعنی بی‌نظم؛ نخیر، اتّفاقاً یکی از خطوط اصلی انقلابی‌گری، نظم است؛ منتها انقلابی، یعنی اینکه خودمان را سرگرم کارهای حاشیه‌ای و تشریفاتی و زرق و برقی و مانند اینها نکنیم. (۱۳۹۶/۰۲/۱۰)
اردوهای جهادی شما را با وظایف‌تان آشنا می‌کند
این اردوهای جهادی خیلی چیزهای باارزشی است. اوّلاً شما را با اوضاع کشورتان آشنا می‌کند، با قشرها آشنا می‌کند، شما را با وظایف سنگینی که برعهده‌ی همه‌ی ما هست آشنا می‌کند، شما را با کم‌کاری‌های ما در طول این سال‌های بعد از انقلاب آشنا می‌کند یک جاهایی واقعاً ما کم‌کاری داشتیم- و حرکت می‌دهد؛ این خون در رگ‌های انسان با حضور در یک‌چنین جاهایی جریان پیدا می‌کند. (۱۳۹۵/۰۷/ ۲۸)

علاوه بر اقدامات گروه‌های جهادی در موضوعات و مسائل اخیر کشور و نقش آفرینی که می‌توانند داشته باشند، پویش‌های مردمی و هیأت‌های دانشجویی در سراسر کشور با برگزاری و ابتکار در مراسمات گوناگون، عامل به اهدافی از جمله امر به معروف و نهی از منکر به صورت مستقیم و غیر مستقیم هستند.
اما مسئله‌ای که مطرح است این است که آیا این گروه‌ها و پویش‌های مردمی و دانشجویی و جهادی به آن میزانی که در حال حاضر نیاز جامعه است، برنامه و فعالیت دارند؟
اصول گروه‌های جهادی
زینب ظلی فعال فرهنگی حوزه زنان راهکارهایی که باید گروه‌های مردمی و جوانان در حوزه عفاف و حجاب به آن متوسل شوند را اینگونه معرفی می‌کند: اول از همه اینکه این گروه‌ها باید به صورت تشکیلاتی و گروهی با همراه داشتن مسئولی با تجربه عمل کنند چراکه میدانیم رسیدن به اهداف چه مادی و چه معنوی از طریق یک گروه منسجم و متعهد و انقلابی و پر شور و دغدغه مند میسرتر از اقداماتی به صورت انفرادی است.
فعال فرهنگی حوزه زنان گفت: اصل دوم این گروه‌ها داشتن اتاق فکر است که آنها باید هوشمندانه عمل کنند. آنها در مرحله اول باید بر اساس چارچوب و موازین اسلامی و در مرحله دوم بر اساس شگردها و اقدامات دشمن به برنامه ریزی بپردازند. این گروه‌ها باید به شکلی کاملاً هوشمندانه و منطقی با ابزاری به روز و اطلاعاتی جامع دست به عمل شوند.
برای مثال یکی از موازین و فروعات ادیان توحیدی از جمله دین اسلام و موضوع این گزارش ما، توجه به حدود و پوشش مناسب و اسلامی است؛ این گروه‌ها در جامعه امروز باید علاوه بر روش‌هایی از قبیل برگزاری همایش‌ها و نشست‌های مختلف و دادن هدایایی در مناسب‌های مختلف، تمرکز خود را روی روش‌های ریشه‌ای و غیر مستقیم بگذارند و مستقیم و در جایی که فضای مناسب فراهم نشده به تذکر لسانی نپردازند. لازمه‌ی شناخت روش درست در موقعیت امر به معروف و نهی از منکر در ابتدا شناخت روش و رویکردهای اشتباه و غیر مؤثر تا به امروز و در وهله بعد کسب علم به روز و مخاطب شناسی است و باید بر این اساس عمل کرد.

اثرگذاری مادران در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب
زینب ظلی گفت: مشکلات امروز جامعه ما و حملات دشمن بر روی این مشکلات از قبیل حجاب باید به صورت ریشه‌ای حل شود؛ این یعنی باید سراغ اولین نهاد اجتماعی یعنی خانواده برویم. مادران در این عرصه نقش آفرینی و اثرگذاری فراوانی دارند. مادران خود باید اهمیت عملکرد و روش تربیتی که در زندگی و جامعه خود ایفا می‌کنند را بدانند. دشمن با شناخت اهمیت این عنصر اغلب برنامه ریزی خود را بر روی خانواده کرده تا بتواند ارزش‌های خانواده متعالی اسلامی را تغییر دهد.
آنها با ابزارهای در دست از جمله رسانه‌ها برای الگوهای مردمان جامعه‌ی ما از جمله زنان در عرصه اجتماعی برنامه ریزی می‌کنند و یکی از اهداف آنها برداشتن عفاف از چشم مردان و تغییر ذائقه آقایان و برداشتن حجاب و گرفتن عفت از زنان توانمند جامعه‌ی ما است.
این گروه‌ها باید در اتاق فکر خود برنامه ریزی های غیر مستقیم، بلند مدت و پایدار داشته باشند. تا به امروز برنامه ریزی های ما اغلب کوتاه مدت و موقتی بوده که این از آسیب‌های عملکرد بوده و ما از این موضوع ضربه‌هایی در عرصه‌ی جامعه خورده‌ایم. وی افزود: این گروه‌ها باید در اتاق فکر خود برنامه ریزی های غیر مستقیم، بلند مدت و پایدار داشته باشند. تا به امروز برنامه ریزی های ما اغلب کوتاه مدت و موقتی بوده که این از آسیب‌های عملکرد بوده و ما از این موضوع ضربه‌هایی در عرصه‌ی جامعه خورده‌ایم. این می‌تواند گویای عدم توجه به اندازه و کافی و بنیادین این گروه‌ها به موضوع مهم عفاف و حجاب و طرز درست تعامل با افراد کم حجاب و شیوه‌ی درست امر به معروف و نهی از منکر باشد.
ظلی بیان داشت: ما باید در اتاق فکرهایی که تشکیل می‌دهیم، شیوه‌های اقدامات غیر مستقیم را بشناسیم و بر اساس اقداماتی با چشم انداز بلند مدت به آن عمل کنیم.
سومین اصل استفاده از نیروهای جوان و توانمند و کارشناسان سایر حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی است. وقتی کار دست جوانان باشد سبب شناسایی درست مشکلات و دغدغه‌های به روز جامعه می‌شود. کارشناسان نیز با دادن ایده‌ها ما را جهت داشتن برنامه‌ها اقدامات جامع و مشترک با اهداف تمام حوزه‌ها کمک می‌کنند.
از اصول گروه‌های جهادی استفاده از نیروهای جوان و توانمند و کارشناسان سایر حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی است.
این سه اصل تنها بخشی از اصولی است که گروه‌های مردمی باید به آن توجه کنند تا بتوانند رویکردی هدفمند و مؤثر داشته باشند.
هر یک از گروه‌ها می‌توانند با شناختن درست این اصول و عمل به آنها، در صورت مناسب نبودن یا کافی نبودن این اصول با حفظ و در نظر داشتن اصول اسلامی و نگاه توحیدی و الهی مبتکر اصل‌های جدیدتر و کاربردی‌تر باشند.

گروه‌های جهادی و پویش‌های مردمی و هیأت‌های دانشجویی خواهران در سطح کشور
گروه‌های جهادی و پویش‌های مردمی و هیأت‌های دانشجویی خواهران در سطح کشور در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و نحوه درست امر به معروف و نهی از منکر اقدامات مؤثری و نقش آفرینی کردند.
احسان خامه چی مسئول گروه جهادی شهدای نارمک در خصوص اقدامات این گروه برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب گفت: گروه ما در جهت ترویج این فرهنگ در آخرین سال قبل از کرونا و سال‌های قبل از آن اقداماتی از جمله برگزاری همایش‌هایی در مناسبات و مراسمات میدانی در فضای باز با دادن هدایا به بانوان فعالیت کرده است.
در اقصی نقاط کشور از جمله شهر قدس تهران در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و نحوه‌ی تعامل درست افراد محجبه با افراد کم حجاب اقداماتی از قبیل اهدای گل، برگزاری مراسماتی برای بانوان و در آن مراسمات بیان حس خوب چادری شدن توسط افراد محجبه و یا گرفتن مصاحبه با افراد کم حجاب در پارک‌ها، اهدای چادر توسط خیرین و برگزاری نمایشگاه حجاب از جمله این اقدامات می‌توان نام برد.
مهدی پور مسئول گروه جهادی شهید زین‌الدین در رابطه با اقدامات این گروه در جهت ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و نحوه امر به معروف و نهی از منکر بیان داشت: ترویج آیه قرآن کریم کُونُوا دُعَاهً لِلنَّاسِ بِالْخَیْرِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ لِیَرَوْا مِنْکُمُ الِاجْتِهَادَ وَ الصِّدْقَ وَ الْوَرَعَ (مردم را به‌غیر زبان (بلکه با کردار) خود به خیر و نیکوکاری دعوت کنید، مردم باید کوشش در عبادت و راستگویی و پرهیزکاری شما را ببینند) خود باعث ترویج فرهنگ عفاف و حجاب می‌شود.
ما در روستای دولت آباد در اردوی جهادی خود در جهت آشنایی با فرهنگ حجاب و عفاف به برگزاری جشن تکلیف برای دخترانی که به سن تکلیف رسیدند، آموزش دادن چرایی حجاب به زبان کودک و نوجوان، برگزاری نمایشگاه حجاب فاطمی و دادن هدایا وسایل و لزومات حجاب مثل ساق دست و گیره روسری و غیره به بانوان اقدام کردیم.

زینب تقی لو مسئول هیئت الهادی پردیس عباسپور دانشگاه شهید بهشتی از اقدامات خود در این زمینه گفت: هیئت ما در ۳۰ خرداد ماه سال اخیر در سمت حکیمیه تهران رزمایش حجاب و عفاف را با حدود ۵۰ تا ۱۰۰ نفر از حضور خانم‌های محجبه از مسجد تا ورودی دانشگاه پیاده روی کردند و به افرادی که داخل پیاده روی نبودند رزق معنوی مربوط به شهدا کنار رزق خوراکی هدیه کردیم.
زینب جلیل زاده مسئول هیئت دانشگاه آزاد در پی ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و شیوه‌ی امر به معروف و نهی از منکر از خانم‌های کم حجاب گفت: در هیئت ما برای نشریه متونی در این باره منتشر کردیم به علاوه در برنامه روز دختر با دادن هدایا به همه قشر از بانوان چه بانوان محجبه و چه کم حجاب سعی داشتیم آنها را کنار هم و به هیئت جذب کنیم.
وی افزود: اعضای هیئت ما از همه قشر محجبه و کم حجاب هستند و ما برنامه داریم با افراد محجبه برنامه ریزی برای جذب و نگهداشتن این افراد بکنیم.

از هیئت‌های دیگری که در این زمینه فعالیت داشتند هیئت دانشگاه تهران است. شبنم سیدی مسئول هیئت ثارالله دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران در این باره گفت: ما برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و شیوه درست تعامل با افراد کم حجاب جلسات تدبری را به حالت رفاقتی و صمیمانه بین خواهران داریم.

مراحل امر به معروف و نهی از منکر
در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و پویش‌های مردمی متفاوتی در سطح شهرها انجام گرفته است. یکی از این شهرها که پیشگام در این زمینه است؛ شهر مقدس مشهد با پویشی تحت عنوان پویش تذکر لسانی است.
سید علی محدث مسئول پویش مردمی تذکر لسانی در رابطه با عملکرد این پویش گفت: تا به امروز در زمینه امر به معروف و نهی از منکر اقداماتی که شده بیشتر از ناحیه نهادهای حکومتی بوده در حالی که طبق نظر همه فقها امر به معروف و نهی از منکر سه مرحله قلبی، زبانی و یدی دارد.
وی افزود: مرحله اول و دوم در کشور ما که به عهده مردم است در کشور ما فراموش شده است؛ همچنین مرحله سوم یعنی مرحله یدی مربوط به حکومت است و این مرحله باید بعد از مرحله اول و دوم انجام گیرد آن هم با استفاده از مجازات و نیروی انتظامی و غیره.
مسئول پویش تذکر لسانی بیان داشت: ما به فضل خدا دو مرحله اول را طبق آیه ۱۰۴ سوره آل عمران راه اندازی کردیم و الحمدالله استقبال خوبی شده است.
باید کف میدان باشیم تا ببینیم چقدر این اقدامات مؤثر است. اغلب مردم در واکنش به تذکرهای لسانی ما واکنش مثبت و درصد کمی بی واکنش و باز هم درصد کمتری پرخاشگری و اعتراض می‌کنند؛ واکنش این افراد هم در شبکه‌های معاند و صهیونیستی پخش و دیده می‌شود.
وی در رابطه با مدت فعالیت این پویش گفت: ما بیش از سه سال است که در مشهد در خیابان‌های مختلف با طلایه داران و تشکل‌های مردمی این کار را انجام می‌دهیم.

طرح مودت و مهربانی و طرح چهارشنبه‌های طلایی و پاتوق دختران
از جمله طرح‌ها و پویش‌های دیگری که در این زمینه انجام گرفته است دو طرح مودت و محبت و چهارشنبه‌های طلایی و پاتوق دختران در شهر یزد است.
در خصوص این دو طرح سراغ زهرا سادات حسینی مسئول طرح مودت و محبت و طرح چهارشنبه‌های طلایی و پاتوق دختران رفتیم.
زهرا سادات حسینی در این‌باره گفت: یک سری افراد سلیقه‌ای دین را اجرا می‌کنند. در سیره اهل بیت (ع) امر به معروف و نهی از منکر واجب بوده است ولی شیوه اجرای آن با حال حاضر بسیار متفاوت بوده است.
وی افزود: طرح ما از طریق بررسی آیات و روایات و سیره اهل‌بیت در کف خیابان به مدت دو سال است که در حال اجراست و با بازخوردهای عالی مواجه بوده‌ایم. ما در این دو سال حتی یک‌بار هم با واکنش بد و یا توهینی مواجه نبوده‌ایم؛ زیرا در شیوه ارتباط‌گیری به موقعیت و چهره و رفتارشان توجه می‌کنیم و جلو می‌رویم ما در این زمینه مخاطب‌شناسی داریم و عموماً در آغاز ارتباط با لحن خوش و با دادن یک هدیه مثل دادن پرچم حرم امام حسین شروع به ارتباط‌گیری می‌کنیماو حدوداً بعد از چند دقیقه برای مثال بیست دقیقه و بعد از برقراری فضای احساسی با مخاطب در مورد حجاب وارد گفتگو می‌شویم.
ما در گفتگو با این افراد باید حواسمان به لحن صحبت از این جهت که از بالا به پایین صحبت نکنیم باشد و شیوه‌های نادرستی که تا به حال حاضر داشته‌ایم آسیب‌هایی را به جامعه و مخصوصاً جوانان و نوجوانان زده است.

مسئول طرح مودت و محبت گفت: از آسیب‌هایی که مخصوصاً ما مذهبی‌ها و حوزوی‌ها و طلبه‌ها در نشان دادن دین داشتیم سبب دین گریزی نسل جوان ما شده است. ما در ارتباط‌هایی که با دختران جوان و نوجوان داریم، وقتی آنها از مشکلات و تعارضاتی که به آنها شده از خودکشی‌هایی که کردند صحبت می‌کنند متوجه می‌شوم که این مشکلات گردن ما نیز است.
آمار این تعارضات و خودکشی‌ها و مشکلاتی از این قبیل که در حال اتفاق افتادن بین نسل جدید است به دلیل نداشتن فضای امن در حتی ساده‌ترین شکل یعنی در گفتگو با یک فرد امن است.
وی افزود: ما در ارتباط گیری با دختران نوجوان و جوان شهرمان سی در این داریم در فضاهایی که مورد علاقه آنان یعنی پارک‌ها و کافه‌ها است این فضای امن را با شنیدن حرف‌ها و مشکلاتشان ایجاد کنیم و بعد به سراغ حجاب آنان برویم.
وی علاوه بر اینکه درباره اجرای این طرح‌ها در ۱۶ استان دیگر اشاره کرد، در رابطه با طرح چهارشنبه‌های طلایی و پاتوق دخترانه که به مدت سه سال در حال اجرا است گفت: ما به مدت سه سال است که در کافه‌هایی تحت عنوان‌ها کافه هنر، کتاب، دلانه، کافه بازی و کودک که متناسب با علایق دختر خانم‌ها و دغدغه‌ها و موضوعات و بحث‌های زنان کار شده در پارک و کافه‌ها و فضای باز فعالیت داریم.
فیلم زیر از واکنش‌های افراد کم حجاب در طرح مودت؛ قابل مشاهده است:

ایستگاه‌های عاشقی
در روزهای اخیر در چند ایستگاه متفاوت شهر تهران از جمله ایستگاه‌های شادمان، دروازه دولت، تئاتر شهر، ولیعصر و جهاد هدایایی به خانم‌های کم حجاب در جهت ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و نحوه درست تعامل امر به معروف و نهی از منکر ایستگاه‌هایی تحت عنوان ایستگاه عاشقی درحال برگزاری است. این اقدام علاوه بر اینکه در ماه محرم ۱۴۰۰ در حال برگزاری است هفته عفاف و حجاب امسال نیز به همین شکل برگزار شده است. ما در این خصوص سراغ مسئول رسانه این گروه رفتیم و درباره ی عملکرد آنها و تأثیری که در زمینه گذاشتند گفتگو کردیم.

حانیه کریم آبادی مسئول رسانه گروه مثل حانیه درباره‌ی ایستگاه‌های عاشقی گفت: برنامه ما تحت عنوان ایستگاه‌های عاشقی است که گروه مردمی مثل حانیه در حال اجرای این برنامه است.
اسم گروه ما بر اساس اسم تنها شهیده کربلا همسر وهب، حانیه نام گذاری شده است و عمل ما بر اساس هدف قیام امام حسین (ع) که امر به معروف و نهی از منکر بوده است انجام می‌شود. امر به معروف یک امر دلسوزانه است و از این جهت خانم‌هایی که به این ایستگاه رجوع می‌کنند دل‌های خیلی آماده‌ای دارند و ما اگر بتوانیم یک نفر هم به رعایت حجاب و عفاف دعوت کنیم رسالت ما انجام شده است.
وی افزود: هدف ما رفع و کمرنگ شدن دو قطبی موجود در جامعه است و اینکه مردم بدانند امر به معروف یک امر دلسوزانه با یک لحن لین است و ما سعی می‌کنیم با این لحن و شیوه‌های نوین آنها را دعوت کنیم که اگر دوست دارند روسری آنها را به شکل‌های متفاوت ببندیم و خودشان را در آئینه نگاه کنند. یک فضای صمیمی بین ما برقرار می‌شود.ما در هر ایستگاه حدوداً پنج تا شش نفر از خانم‌ها حضور دارند و مجموعاً ۵۰ تا ۶۰ نفر تعداد اعضای گروه ما است.
وی در رابطه با واکنش‌ها افزود: الحمدالله ما فکر نمی‌کردیم ولی واکنش‌ها خیلی خوب و صمیمی است. گاهاً پیش می‌آید که با ما درد دل می‌کنند و از مسائل و مشکلاتشان می‌گویند.
این گروه در سال گذشته در ولادت حضرت زهرا (س) به سطح کافه‌های شهر تهران رفتند و با برگزاری مراسم قشر خاکستری را تحت تأثیر قرار دادند و با ایجاد فضای شاد، شاهد واکنش و بازخوردهای مثبت بودند. برگزاری مراسم افطاری در ماه مبارک رمضان در مسعودیه برای قشر ضعیف از نظر مالی و اکران فیلم موقعیت مهدی در این مراسم، از اقدامات این گروه در زمینه تعامل درست و انجام شیوه درست امر به معروف و نهی از منکر است.
این گروه بدون هیچ گونه پشتوانه مالی و به صورت مردمی توسط خانم‌های محجبه در حال اجرا و برگزاری است.
بنابراین به جهت اهمیت و ضرورت پرداختن به این موضوع توسط مردم و نسل جوان در جامعه امروز، این اقدامات و فعالیت‌ها گرچه قابل تحسین و توجه بوده ولی آنچه در جامعه شاهد آن هستیم حاکی از نیاز جامعه و به ویژه نسل جوان به توجه بیشتر و فعالیت‌های جدید و جذاب‌تر گروه‌ها و پویش‌های مردمی است.
منبع : مهر نیوز