دردسر داوری فیلم‌های گلچین‌نشده در «فجر ۳۹»/ خون تازه در رگ سینما

غلامرضا موسوی تهیه‌کننده سینما که با فیلم سینمایی «تارا» به کارگردانی کاوه قهرمان در سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره برگزاری این دوره از جشنواره گفت: معتقدم تفاوتی بین فیلم اول و فیلم چندم وجود ندارد، چرا که آثار در این دوره از جشنواره با هم داوری می‌شوند، مگر اینکه در ۲ بخش فیلم‌ها داوری شوند، یعنی فیلم اولی‌ها را از گروه قدما جدا کرده باشند.

وی بیان کرد: اینکه تشخیص داده شود که بین ۳۰ کارگردان جوانی که به سینمای ایران معرفی شده‌اند، کدامشان توانسته است بهتر باشد و روی کدام کارگردانان می‌توان به عنوان چهره‌های آینده سینما حساب کرد، خود مساله بسیار مهمی است.

این تهیه کننده با اشاره به نبود هیأت انتخاب در این دوره از جشنواره توضیح داد: در حقیقت گروه داوری در این دوره از جشنواره مسئولیت بیشتری را برعهده دارد، چرا که به جای اینکه ۲۴ فیلم را دیده و داوری کند باید ۶۲ فیلم را مورد قضاوت قرار دهد که تعدادی از این آثار، فیلم اولی هستند.

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته جشنواره فیلم فجر معمولاً به خاطر اینکه چهره‌های جدید شناخته شوند، فیلم اولی‌ها را در ۲ مدل بررسی می‌کرد، اول اینکه فیلم در گروه فیلم اولی‌ها داوری می‌شد، و دوم تعدادی از این آثار در بخش رقابت اصلی با کسانی که بیشتر از یک فیلم داشته‌اند، قرار می‌گرفت. هر دوی این موارد معمولاً خوب است و در خارج از کشور نیز در جشنواره‌های بین‌المللی برای ورود فیلم اولی‌ها جوایز ویژه‌ای در نظر گرفته شده است که به عنوان مثال می‌توان به جشنواره فیلم کن اشاره کرد که برای فیلم اولی‌ها دوربین طلایی را در نظر گرفته است.

فیلم‌اولی‌ها خون تازه در رگ‌های سینما هستند

موسوی گفت: در واقع فیلم اولی‌ها خون جوانی است که باید وارد بدنه سینما شود، در حقیقت حمایت از کارگردان فیلم اول یعنی حمایت از کسانی که فیلم اولشان را ساخته و حالا می‌توانند به عنوان خون تازه سینما کار خود را ادامه دهند.

تاکید می‌کنم که این دوره از جشنواره با دوره‌های قبل هیچ فرقی نمی‌کند، داوری کار هنری یک ویژگی‌هایی دارد و باید دید این ویژگی‌ها در اینکه یک فیلم چگونه ساخته شده است، چه می‌گوید و چه میزانسن و محتوایی دارد، چه قصه‌ای را تعریف می‌کند، چقدر نوآوری دارد وی با بیان اینکه این دوره از جشنواره فیلم فجر مانند دوره‌های دیگر است و هیچ فرقی با دوره‌های قبل ندارد، توضیح داد: البته ترکیبات برگزاری به دلیل شرایط ویروس کرونا، قطعاً متفاوت است اما باید از دبیر جشنواره و آقای انتظامی رییس سازمان سینمایی تشکر کرد که علی رغم فشارهای متعددی که وجود داشت جشنواره را برگزار می‌کنند چرا که واقعیت قضیه این است که برگزار نکردن جشنواره ساده‌ترین و بی‌دردسرترین شکل کار بود و هیچ کسی هم به آنها اعتراض نمی‌کرد. اما آنها این سختی را به جان خریدند که جشنواره را برگزار کنند و طبیعتاً با برخی انتقادهای منصفانه و غیر منصفانه نیز روبرو شدند.

تهیه کننده فیلم سینمایی «بغض» ادامه داد: برگزاری سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر، یک اقدام درستی بوده و باید برگزار می‌شد، همانطور که می‌بینید ۶۲ فیلم برای داوری داریم، آثاری که از بین فیلم‌های ثبت نام شده، کلیه مقررات جشنواره را رعایت کرده‌اند.

وی در پاسخ به این پرسش که داوری این دوره از جشنواره بدون هیات انتخاب چگونه خواهد بود، توضیح داد: تاکید می‌کنم که این دوره از جشنواره با دوره‌های قبل هیچ فرقی نمی‌کند، داوری کار هنری یک ویژگی‌هایی دارد و باید دید این ویژگی‌ها در اینکه یک فیلم چگونه ساخته شده است، چه می‌گوید و چه میزانسن و محتوایی دارد، چه قصه‌ای را تعریف می‌کند، چقدر نوآوری دارد، چگونه دیده می‌شود، داوری‌ها نسبت به دوره‌های قبل فرقی نمی‌کند چرا که زیباشناسی چه در دوره کرونا و چه در دوره پسا کرونا هیچ تغییری نمی‌کند.

فیلم‌هایی که گلچین نشده‌اند

وی همچنین درباره مسئولیت سنگین هیات داوران در این دوره از جشنواره فیلم فجر، توضیح داد: دوره‌های قبل هیات انتخابی وجود داشت که فیلم‌ها را دسته بندی می‌کرد، در حال حاضر احتمال دارد این دسته بندی توسط داوران انجام شود، در حقیقت داوران این دوره از جشنواره مسئولیت بسیار بسیار خطیر و بیشتری را برعهده دارند، به این دلیل که نزدیک به ۶۰ فیلم را باید ببینند و در هر فیلم نزدیک به ۱۵ رشته سیمرغ دار را مدنظر قرار دهند تا بتوانند از بین خیل این فیلم‌ها ۲۰ فیلم را برای دریافت سیمرغ انتخاب کنند.

این تهیه کننده سینما تاکید کرد: به همین دلیل فکر می‌کنم که دردسر داوران این دوره از جشنواره فیلم فجر بسیار بیشتر است و حتی می‌توان این دردسر را سه برابر دوره‌های قبل دانست، چرا که دیگر کسی برایشان فیلم‌ها را گلچین نکرده است، البته این امر یک شانس هم برای فیلمسازان است، یعنی تنها کسانی که داوری می‌کنند در مورد فیلم‌ها نظر می‌دهند و دیگر سلیقه هیات انتخابی وجود ندارد، ضمن اینکه هر گروهی متفاوت با دیگری است، یعنی سلیقه هیات داوران و هیات انتخاب با یکدیگر متفاوت است. درست است که ممکن است در بین نگاه این ۲ گروه شباهت‌هایی وجود داشته باشد اما تفاوت‌هایی نیز وجود دارد.

موسوی درباره حضور مخاطب در این دوره از جشنواره فیلم فجر گفت: امیدوارم این دوره از جشنواره با موفقیت برگزار شود و انشاالله این فرصت برای تماشاگران خوب سینمای ایران نیز پیش آید تا بتوانند بخشی از فیلم‌ها را در سینماها و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تماشا کنند تا دوباره شاهد حرکت جدیدی به سمت سالن‌های سینما باشیم.

موسوی در پایان گفت: به گمان من این دوره از جشنواره شانسی برای فیلمسازان است که مستقیم مورد داوری قرار گیرند و این بسیار مهم است.