راز شکست مذاکرات روسیه و ترکیه درباره ادلب

پایگاه خبری سردبیر -گروه بین الملل: در حالی ارتش سوریه به پیشروی‌های خود در غرب حلب و ادامه ادامه می‌دهد که همزمان با آن تهدیدات ترکیه هم ادامه یافته است و این پس از به نتیجه نرسیدن چند دور مذاکرات میان مسکو و آنکارا درباره اوضاع ادلب و غرب حلب بود.
آنکارا با اشاره به شکست مذاکرات با مسکو از حمله بزرگ حرف می‌زند
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه امروز چهارشنبه با اشاره به اینکه مذاکراتش با روسیه درباره ادلب نتایج رضایت بخشی نداشته و پاسخگوی خواسته‌های ترکیه نبوده است، مدعی شد: «ما به پایان مهلت داده شده به نظام سوریه برای عقب نشینی تا بعد از ایست‌های بازرسی ترکیه در ادلب نزدیک می‌شویم. ما آخرین هشدارها را درباره ادلب به نظام سوریه دادیم اما تاکنون هیچ نتیجه و پاسخی ندیده‌ایم. عملیات نظامی در ادلب موضوع مهم روز است و آنکارا هشدارهای نهایی در این باره را به سوریه داده است. ترکیه برای تحقق امنیت در ادلب سوریه مصمم است و اینکه حتی با وجود ادامه مذاکرات با روسیه هم از ایجاد منطقه امن در ادلب دست نخواهد کشید و ترکیه در رابطه با مساله ادلب طرح و برنامه خود را آماده کرده است. سرنوشت ادلب را به نظام اسد و حامیان آن نخواهیم سپرد».

از سوی دیگر ابراهیم کالین، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری ترکیه هم گفت: «خط مشی اصلی ما در ادلب بازگشت به اجرای توافق سوچی است. تاکنون نتیجه رضایت‌بخشی از مذاکرات حاصل نشده است. ما برنامه و نقشه ارائه شده را نپذیرفتیم. تغییر محل استقرار پست‌های دیده‌بانی کشور در ادلب مطرح نیست. کسی شک نداشته باشد که در صورت حمله به سربازان‌مان در ادلب با شدیدترین شکل ممکن پاسخ خواهیم داد! استحکامات و ارسال محموله‌های نظامی به منطقه برای حفاظت از غیرنظامیان در ادلب ادامه خواهد یافت».
مسکو بر تداوم نبرد با تروریست‌ها اصرار دارد
این در حالی است که «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه روز چهارشنبه گفت: «جداسازی مخالفان از تروریست‌ها در ادلب تا تاریخ مقرر و یک سال پس از آن تاریخ انجام نگرفت. در همین حال اقدامات تحریک آمیز تروریست‌ها از ادلب و گلوله باران مواضع ارتش سوریه و مناطق مسکونی ادامه یافت. ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه در دیدار دوم خود درباره ادلب در پاییز گذشته توافق کردند که محدوده‌ای غیرنظامی در مرز سوریه و ترکیه تا عمق ۲۰-۳۰ کیلومتری ایجاد شود که در آن شبه نظامیان و تسلیحات وجود نداشته باشد اما این توافق بطور آشکار نقض شده است. بدیهی است ارتش سوریه با پایبندی به تفاهم نامه ادلب به این گونه اقدامات تحریک آمیز پاسخ می‌دهد. باتوجه به اینکه تروریست‌ها نمی‌خواهند از محدوده غیرنظامی خارج شوند تلاش می‌شود آنها را با استفاده از نیروی نظامی خارج کرد تا گلوله باران‌ها متوقف شود.

وی ادامه داد: این اقدامات ارتش سوریه پاسخ به نقض تفاهم نامه ادلب است و ارتش سوریه تروریست‌ها را به کشور دیگر نمی‌راند و همه اقدامات در این کشور انجام می‌گیرد. این ارتش روند خارج سازی تروریست‌ها از جاده ام -۴ و ام -۵ را اجرا کرده است. چنین تصور می‌شود که روسیه و ترکیه در مورد ادلب توافق کردند تا وضعیت آنجا منجمد شود و تروریست‌ها هر کاری که می‌خواهند بکنند. این تصور درست نیست و هیچکس به تروریست‌ها وعده نداده است که با آنها کاری نخواهند داشت.
وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه برای همکاری با ترکیه آماده‌ایم، افزود: اما هنوز توافق معینی برای دیدار رؤسای جمهوری دو کشور وجود ندارد».
راز شکست مذاکرات روسیه و ترکیه درباره ادلب
عبدالباری عطوان تحلیلگر معروف جهان عرب درباره تحولات ادلب و مذاکرات مسکو و آنکارا در مطلبی در رأی الیوم آورده است: دور سوم از مذاکراتی که میان هیأت‌های امنیتی و نظامی ترکیه و روسیه درباره اوضاع بحران زده در ادلب در مسکو برگزار شد از هم پاشید و دلیل این فروپاشی نیز اصرار طرف روس بر همه شروط خود در از بین بردن گروه‌های مسلح درج شده در فهرست تروریسم و بازگشت شهر ادلب و حومه آن به طور کامل به زیر حاکمیت سوریه در راستای اجرای توافقنامه «سوچی» و نیز مخالفت با درخواست ترکیه برای عقب نشینی نیروهای سوریه به مواضع قبلی خود یعنی قبل از بازپس گیری ۶۰۰ کیلومتر مربع از استان ادلب و تعداد زیادی از شهرها و جاده‌های استراتژیک است.
وی نوشت: این فروپاشی به معنای آن است که ارتش عربی سوریه به پیشروی خود در استان ادلب ادامه می‌دهد و روستاها و شهرک‌هایی که هنوز تحت سیطره گروه‌های مسلح باقی مانده‌اند به منظور بستری سازی برای حمله به شهر ادلب با پوشش هوایی روسیه را آزاد می‌کند؛ امری که ترکیه را در برابر دو گزینه و نه گزینه سوم قرار می‌دهد؛ نخست قبول امرواقع برای اجتناب از رویارویی نظامی با روس‌ها و ارتش سوریه و همپیمانانش یا ادامه عملیات گسیل نیرو و ورود به درگیری با ارتش سوریه عطوان: ترکیه را در برابر دو گزینه قرار دارد؛ نخست، قبول امر واقع برای اجتناب از رویارویی نظامی با روس‌ها و ارتش سوریه و همپیمانانش یا ادامه عملیات گسیل نیرو و ورود به درگیری با ارتش سوریه در تلاش برای بیرون کردنش از همه شهرها، روستاها و جاده‌های بین المللی که بازپس گرفت از جمله «جاده بین المللی ام ۵» که حلب را به دمشق پایتخت سوریه مرتبط می‌کند.
عطوان بیان کرد: «ابراهیم کالن» سخنگوی رسمی و مشاور سیاسی «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در کنفرانسی مطبوعاتی که در آنکارا برگزار کرد به شکست مذاکرات در مسکو درباره ادلب اذعان کرد؛ در مقابل، بیانیه روسیه بر یک مساله مهم تأکید کرد که چه بسا همان چیزی است که باعث فروپاشی مذاکرات و بازگشت هیأت مذاکره کننده ترک به آنکارا با دست خالی شد و در اینجا کلمه به کلمه آن را نقل می‌کنیم «برقراری امنیت و ثبات طولانی مدت در ادلب و بخش‌های دیگر سوریه امری است که فقط بر اساس پایبندی به حاکمیت سوریه، استقلال، وحدت و سلامت اراضی آن امکان پذیر است».
وی می‌افزاید: این مساله بسیار مهمی است زیرا بر حاکمیت دولت سوریه بر ادلب و حومه آن تأکید می‌کند امری که معنایش مخالفت قاطع با درخواست اصلی هیأت ترکیه‌ای برای عقب نشینی ارتش عربی سوریه از «خان شیخون»؛ «معره النعمان» و «سراقب» و همه شهرها و شهرک‌های دیگر در استان ادلب است و نیز مخالفت قاطع با سیطره دوباره گروه‌های مسلح و به طور خاص هیأت تحریر الشام یا همان گروه تروریستی جبهه النصره بر بزرگراه‌های «ام ۴» که حلب را به لاذقیه مرتبط می‌کند و «ام ۵» که حلب را به دمشق و از آنجا به امان مرتبط می‌کند، است؛ به همین دلیل طرف روس به طرف ترک نقشه‌ای برای مکان‌های جدید مراکز دیده بانی نظامی اش به عنوان جایگزین مراکز دیده بانی ۱۲ گانه محاصره شده توسط ارتش سوریه ارائه کرد.
اردوغان تهدیداتش را عملی نمی‌کند و حمایت نظامی آمریکا و ناتو هم بعید است
این تحلیلگر اوضاع منطقه تاکید کرد: اردوغان برای عقب نشینی ارتش سوریه مهلتی تا پایان فوریه جاری داده و تهدید کرد که در غیر این صورت این عقب نشینی را با زور تحمیل می‌کند و بیش از ۸۰ تانک و ۱۵۰ زره پوش و ده هزار نظامی به ادلب فرستاد تا این تهدیداتش را عملی کند ولی این تهدیداتش را عملی نمی‌کند زیرا به خوبی می‌داند که او فقط با ارتش سوریه رویارو نمی‌شود بلکه با همپیمانان روس سوریه که بر حریم هوایی منطقه سیطره دارند و روی زمین نیز نیرو دارند رو به رو می‌شود مگر آنکه حمایت نظامی باز از آمریکا و پیمان «ناتو» دریافت کند که این مساله نیز به باور بسیاری از ناظران کاملاً بعید است.

عطوان نوشت: فرماندهان نظامی روسیه هرگز به ترکیه به هر بهانه‌ای اجازه حمله نمی‌دهند تا وقایع را روی زمین تغییر دهد و دولت سوریه نیز گذرگاه‌های انسانی امن برای آوارگان ادلب باز کرده است تا برگه برنده آوارگان را از دست ترکیه به طور کلی بیرون بکشد و همه نشانه‌ها تأکید می‌کند که احتمال رویارویی بسیار بیشتر از احتمال آرامش است.
چرا پوتین عصبانی است؟
وی در ا دامه آورده است: «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه اعلام کرده که اگر مذاکرات مسکو درباره ادلب به هیچ نتیجه‌ای نرسد پوتین و اردوغان رؤسای جمهور دو کشور با هم دیدار می‌کنند ولی پوتین تا کنون تمایلی برای این دیدار از خود نشان نداده است و چندین درخواست ترکیه در این زمینه را رد کرد زیرا اعتمادش به پایبندی رئیس جمهور ترکیه به هر گونه توافقنامه‌ای که امضا شد از جمله تصمیم‌هایی که در نشست سران در سوچی در سپتامبر سال ۲۰۱۸ اتخاذ شد، از دست داد. موضوعی که پوتین رئیس جمهور روسیه را بیشتر عصبانی کرد سفر «مقابله ای» اردوغان رئیس جمهور ترکیه به اوکراین و فریادش با صدای بلند «عظمت از آن اوکراین است» و حمایت اش از بازگشت شبه جزیره «کریمه» به اوکراین است؛ شبه جزیره‌ای که روسیه به کشورش ملحق کرد. زبان حال پوتین این است که می‌گوید این «شیوه مناسب برای رفتار با همپیمانان نیست».

این تحلیلگر جهان عرب در پایان می‌نویسد: روزهای آینده روزهای سرنوشت سازی در صحنه سوریه و به طور خاص شهر ادلب خواهد بود و هر گونه اقدام متهورانه طرف ترک فتیله رویارویی منطقه‌ای و چه بسا بین المللی را شعله ور می‌کند؛ اقدام متهورانه طرف ترک فتیله رویارویی منطقه‌ای و چه بسا بین المللی را شعله ور می‌کند به ویژه پس از ورود ایالات متحده آمریکا به خط بحران برای ماهی گرفتن از آب گل آلود و گرفتار کردن ترکیه اردوغان در دام جنگ فرسایشی ادلب و درخواست کمک اردوغان از ناتو، است.
قدر مسلم آن است که ارتش سوریه بر بازگردانیدن همه مناطق این کشور به آغوش دمشق اصرار دارد و از نگاه تحلیلگران و ناظران امور ۲ سناریو نظامی درباره حل بحران ادلب وجود دارد؛
سناریوی نخست، ادامه عملیات نظامی ارتش سوریه از حومه غربی حلب و سیطره بر اتارب و سرمدا و رسیدن به گذرگاه باب الهوی که این مفهومش محاصره کل استان ادلب و بخشهای باقیمانده تحت کنترل تروریست‌ها در استان‌ها لاذقیه و حماه است.
سناریوی دوم، عملیات نظامی ارتش سوریه برای سیطره بر کل جاده حلب-لاذقیه معروف به ام ۴ و این مسافتی میان مناطق النیرب و جسرالشغور تا شهر اریحا و شهرک‌های اورم الجوز، محمبل و فریکه است. در صورت وقوع این سناریو همه مناطق جنوب جاده، اتوماتیک وار سقوط خواهد کرد و تروریست‌ها نیمی از مناطق تحت کنترل خود را از دست خواهند داد و شهرهای بزرگی مانند اریحا و جسرالشغور به آغوش دولت سوریه بازخواهد گشت. دمشق و متحدانش به این اکتفا نخواهند کرد و به دنبال فتح شهر ادلب مرکز استان ادلب برخواهند آمد.