محمد هاشمی: هنوز استراتژی اصولگرایان مشخص نیست و شورای نگهبان نمی‌داند چینش چگونه باشد

محمد هاشمی، عضو هیات موسس حزب کارگزاران سازندگی در خصوص احتمالِ رقابتی بودن انتخابات ریاست جمهوری  سال ۱۴۰۰ گفت: پیش بینی اینکه انتخابات واقعا رقابتی می شود یا نه، مشکل است. هنوز استراتژی جریان اصولگرا مشخص نیست و شورای نگهبان نمی داند چینش را چگونه بگذارد. اما اگر به تجارب گذشته نگاه کنیم معمولا صحنه انتخابات ریاست جمهوری رقابتی بوده و تقریبا نیروها و کاندیدا هم ‌وزن بوده‌اند. یعنی اینگونه نبوده که یک طرف کاندیدای مناسب داشته باشد و طرف دیگر کاندیدای هم‌وزنِ رقیب نداشته باشد.

او ادامه داد: تجربه نشان داده که انتخابات ریاست جمهوری بر خلاف انتخابات مجلس شورای اسلامی است؛ در انتخابات مجلس گاهی شاهد رقابت نامتوازن و عدم صلاحیت گسترده کاندیدای صاحب نام بوده‌ایم اما انتخابات ریاست جمهوری این گونه نبوده است.

عضو سابق شورای مرکزی حزب کارگزاران افزود: البته در این دوره با توجه به کرونا و موضوع سیاست خارجه ملاحظاتی وجود دارد. اما به هر حال تصور من این است که مثل گذشته از نظر کاندیداها، انتخابات ۱۴۰۰ هم رقابتی خواهد شد.

محمد هاشمی در پاسخ به این سوال که آیا در صورت مشارکت پایین در انتخابات، شانس اصولگراها برای پیروزی افزایش خواهد یافت یا خیر، گفت: مفهوم این حرف این است که طرفداران اصولگراها به نظام وابستگی بیشتری دارند و در هر شرایطی در انتخابات شرکت می کنند اما من این را خیلی قبول ندارم. تعهد نیروهای دیگر مثل اصلاح طلبان و اعتدلالیون نیز به نظام زیاد است.

او در ادامه گفت: البته اگر رقابت هم سالم و متوازن نباشد آن وقت اعتدالگراها و اصلاح طلبان کمتر شرکت می کنند و مشارکت پایین می‌آید در این صورت شانس اصولگراها برای پیروزی در انتخابات بیشتر است. این اتفاق هم در صورتی می افتد که مثل انتخابات مجلس رقابت متوازنی وجود نداشته باشد اما اگر رقابت متوازن باشد میزان مشارکت اصلاح طلبان، اعتدلالیون و اصولگراها تفاوت چندانی نخواهد داشت.

عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: مورد دیگری که می خواستم به آن اشاره کنم این است که ضریب نفوذ هیچ کدام از جریان‌های سیاسی اصلاح طلب، اصولگرا و اعتدلالیون در جامعه، حداکثر، یعنی ۵۰ درصد به بالا، نیست و برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری باید ائتلاف کنند.

او ادامه داد: دو جناحی که با هم ائتلاف می کنند ضریب نفوذشان بالای ۵۰ درصد می رود و می توانند برنده انتخابات شوند. بنابراین برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، ائتلاف عامل تعیین کننده است و یک جریان به تنهایی  نمی تواند آرای کافی برای پیروزی به دست آورد مگر اینکه انتخابات به دور دوم کشیده شود.

محمد هاشمی در ادامه صحبت های خود با انتقاد از حذف نام امام خمینی (ره) در قطعنامه پایانی مراسم ۲۲بهمن و توهین به رئیس جمهور گفت: این اتفاقات زیبنده نظام نیست. بالاخره امام بنیانگذار انقلاب و موسس جمهوری اسلامی بودند و هستند. حذف نام ایشان کار اشتباهی بود. به علاوه توهین به رئیس‌جمهور خلاف است و در بعضی مواقع هم چنین خلافی پیگری می شود. البته آنها این توجیه را آورده‌اند که از کلمه بنیانگذار جمهوری اسلامی استفاده کرده‌اند، اما باید اسم امام را هم می آوردند و این انتقاد به رفتار آنها وارد است.

برادر آیت الله هاشمی رفسنجانی همچنین در خصوص حذف نام بزرگانی چون آیت الله هاشمی رفسنجانی در صداو‌سیما گفت: در مورد آیت الله هاشمی رفسنجانی هم بی معرفتی شد. نه بعد از رحلت ایشان بلکه در زمان حیاتشان هم تقریبا ممنوع التصویر و ممنوع البیان بودند. ایشان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بود اما تصویرشان را نشان نمی دادند و یا در مراسمی مثل هفته دفاع مقدس همین گونه بود، آقای هاشمی فرمانده جنگ بودند، اما یک کلمه از ایشان نمی گویند. آقای هاشمی نقش بی بدیلی در پیروزی انقلاب و بعد از آن داشتند، ایشان واقعا مشابهی نداشتند اما در دهه فجر هم نامی از ایشان برده نمی شود و آقای هاشمی را سانسور می کنند.

او اظهار داشت: زمانی که آقای هاشمی در قید حیات بودند و چنین رفتارهایی می شد ما خودمان گله می‌کردیم  اما ایشان می گفتند ما باید بر دل مردم حکومت کنیم. وقتی بر دل مردم حکومت کردیم حالا رسانه ملی و صداوسیما و یا روزنامه ها هر کاری می خواهند انجام دهند. این حکومت کردن بر دل مردم را هم در حضور مردم در تشییع جنازه ایشان دیدیم. کسانی که به دنبال سانسور هستند بیشتر از اندیشه آقای هاشمی می ترسند نه از جسم ایشان.

محمد هاشمی در پاسخ به این سوال که آیا از آرمان های انقلاب اسلامی، جمهوریت و آزادی، دور شده‌ایم، گفت: من چنین فکری نمی کنم. جمهوریت بیشتر شده است. ضریب جمهوریت در انتخابات مشخص می‌شود. به استثنای انتخابات مجلس که میزان مشارکت حدود ۴۰ درصد بود، در باقی انتخابات ضریب مشارکت بین ۷۰ تا ۸۰ درصد بوده است.

او گفت: در خصوص آزادی هم باید بگویم که دو تعبیر از آزادی داریم. عده‌ای مفهوم لیبرالیستی آزادیِ مد نظرشان است. در این مفهوم آزادی یعنی بی بندوباری و هرج و مرج، و بیشتر جنبه اخلاقی و رفتاری دارد تا آزادی سیاسی. به عنوان نمونه می گویند در آمریکا آزادی وجود دارد، بله در آمریکا بی بندوباری وجود دارد.

هاشمی ادامه داد: در مورد آزادی سیاسی، زمانی که در آمریکا زندگی می کردم، من شاهد بودم که علی‌رغم اینکه حزب کمونیست آمریکا، دو میلیون عضو داشت ولی نمی توانست فعالیت کند، یا رفتار آنها نسبت به سیاهان بسیار بد بود. پس بی بندوباری و فساد اخلاقی به عنوان آزادی وجود داشت اما آزادی سیاسی وجود نداشت.

او خاطر نشان کرد: پس یک تعریف از آزادی، به معنای بی بندوباری است که این آزادی در اسلام نیست. اسلام آزادی مشروع را اجازه می دهد. همچنین آزادی نباید جنبه آزار برای دیگران داشته باشد تا جایی آزادی محترم است که به دیگران آزار نرسانیم. آزادی هایی که در اسلام ذکر شده مشخص است. بنابراین آنهایی که می‌گویند آزادی کمرنگ شده، منظورشان تعریف لیبرالی از آزادی است.

عضو هیات موسس حزب کارگزاران سازندگی ایران اظهار داشت: ممکن است آزادی سیاسی هم کمرنگ شده باشد من ادعایی نمی کنم و اطلاعاتم در این زمینه زیاد نیست. اما ما در اسلام آزادی‌های مشروع داریم. مثلا حجاب را آزادی سیاسی می دانیم و یا آزادی فردی؟ عده‌ای می گویند حجاب مسئله خودمان است، بله مسئله خودتان است اما در خانه و حریم خود، اما وقتی در خیابان و معابر عمومی می آییم دیگر مسئله خودمان نیست  و مسئله دیگران هم است. باید قانون را رعایت کنیم و قانون در اسلام می گوید باید حجاب داشته باشیم. این مسائلی است که عده‌ای مغلطه می‌کنند. وقتی قانون مبنای اداره یک کشور باشد، باید از قانون تبعیت کرد.

محمد هاشمی گفت: تجمعاتی که در زمان انتخابات برگزار می شود، به نوعی آزادی سیاسی است. البته بعضی مواقع ممکن است به دلایل امنیتی اجازه برگزاری این تجمعات داده نشود. مواقعی بوده که اطلاعاتی به دست نهادهای امنیتی رسیده، و به دلیل ملاحظه امنیتی مانع برگزاری تجمعات شده‌اند. بنابراین یک سری محدودیتهایِ مخل آزادی، دلایل امنیتی دارد. اگر ریشه یابی کنیم، آن چیزی که به تعبیر دیگران باعث کمرنگ شدن آزادی سیاسی شده است، ملاحظات امنیتی است و ملاحظات امنیتی مقدم بر هر چیزی است و همه جا قابل قبول است. بنابراین مواردی که ریشه مذهبی، قانونی و امنیتی دارند باید در بحث آزادی مورد توجه قرار گیرند.