ظرفیت گردشگری فلامینگوهای ایتالیایی در آبادان

سردبیر پرس؛ گروه استان‌ها – محمود نواصر: طبیعت بکر و زیبای تالاب ظرفیت عظیمی را در زمینه اکوتوریسم در استان خوزستان ایجاد کرده است. خورهای آبادان به دلیل موقعیت طبیعی به عنوان یکی از زیستگاه‌های مهم حیات وحش و گونه‌های جانوری کشور شناخته می‌شوند.

وجود ۳۴ تالاب بین‌المللی بستری مناسب برای کوچ و مهاجرت پرندگان به تالاب‌ها و آبگیرهای طبیعی ایران است و سکونت‌گاه اصلی این پرندگان زیبا سیبری بوده و در این بین، تالاب بین‌المللی شادگان خوش درخشیده است.

نداشتن مدیریت برنامه محور سبب شده است تا پرنده‌های مهاجر به خورهای آبادان فقط بعد مهاجرت آنها نمایان شود و به مؤلفه گردشگری از طریق پرنده‌نگری توجه نشود.

«پرنده‌نگری» ظرفیت ناشناخته گردشگری آبادان

تماشای زیبایی پر و بال پرندگان، گوش دادن به صدای طبیعت از حنجره آنها و لذت بردن از شکل، ساختار زندگی و روابطشان موهبتی است عظیم و تجربه‌ای بکر و خوشایند که وقتی یک بار تجربه شود، بعید است که بتوان در برابر جذبه تجربه دوباره و چندباره آن مقاومت کرد.

«توریسم پرنده‌نگری» شاخه‌ای از اکوتوریسم است که شاید بتوان گفت بی مدعاترین و کم ضررترین بخش آن به حساب می‌آید. اساس پرنده‌نگری، مستلزم نوعی آمیزش و همراهی با طبیعت است.

از آنجایی که این نوع توریسم در کشورمان چندان فراگیر نبوده و طیف خاصی از گردشگران را با سلایق تقریباً خاص به خود جذب کرده، در مقایسه با سایر انواع توریسم نسبتاً ناشناخته باقی‌مانده و کمتر روی آن سرمایه‌گذاری شده است.

پرنده‌نگری در سال‌های اخیر در ایران رشد نسبتاً خوبی داشته است. البته این رشد و فعالیت‌های موجود در مقابل ظرفیت بالای کشورمان برای پیشرفت و رسیدن این نوع توریسم به جایگاه واقعی خود بسیار محدود و ناچیز است.

به دلیل موقعیت طبیعی و ساختار متفاوت تالاب بین‌المللی شادگان، این منطقه یکی از زیستگاه مهم حیات وحش و گونه‌های جانوری کشور شناخته شده است که خورهای «گوبان» و «گُواریَن» شهرستان آبادان به عنوان یک نقطه اتصال و شاهراه گردشگری این تالاب مورد اهمیت است. این خورها در ۳۰ کیلومتری شهرستان آبادان واقع شده‌اند که از یک سو به تالاب بین‌المللی شادگان و از سوی دیگر به خلیج‌فارس ارتباط دارند.

پرندگان مختلف مهاجر

انواع مرغابی‌، اردک، لک‌لک، فلامینگو و انواع پرندگان آبزی از مهم‌ترین پرندگان مهاجر به تالاب بین‌المللی شادگان برای زمستان گذاری هستند که خورهای آبادان بخش قابل‌توجهی از آن است.

ظرفیت‌های یادشده می‌تواند به عنوان یک پتانسیل بالقوه به دلیل جذب گردشگر به خصوص در فصل زمستان باشد.

احداث اتاقک و محل‌های مناسب قابل استفاده برای پرنده‌نگری در خورهای آبادان و چاپ و انتشار کتابچه‌هایی در خصوص پرندگان اقدامات مهمی است که می‌تواند در راستای صیانت از تالاب و توسعه صنعت اکوتوریسم این منطقه انجام شود.

فلامینگو، مهمان آبادان

از بین همه پرندگان مهاجر، فلامینگوها از شناخته شده ترین پرندگان جهان هستند که به دلیل رنگ پرهایشان مشهور هستند.

امسال نیز کلونی بزرگ فلامینگوها به سمت تالاب بین‌المللی شادگان حرکت کردند و جوجه آوری بیش از ۱۰ هزار و ۵۰۰ قطعه فلامینگو در خورهای شهرستان آبادان مشاهده شده است.

این مکان که در دوردست‌ترین نقطه از سکونت انسانی و در کنار تالاب بین‌المللی شادگان و خورهای حوزه آبادان قرار دارد، هر ساله میزبان هزاران قطعه فلامینگو برای لانه گزینی و جوجه آوری است.

دلایل اصلی انتخاب این مکان برای جوجه آوری فلامینگو، شرایط آب و هوایی مناسب و همچنین وجود غذای کافی است که باعث شده هر ساله هزاران قطعه فلامینگو برای جوجه آوری در این مکان جمع شوند.

خورهای بکر آبادان

فلامینگوها در ۳۱ کشور جهان در دریاچه‌های کم‌عمق، باتلاق‌های جنگل‌های حرا و جزایر شنی آفریقا، آسیا، اروپا و آمریکا زندگی کرده و از حلزون و گیاهان آبی تغذیه و به صورت دست جمعی و در دسته‌های چند هزارتایی زندگی می‌کنند اما کمتر کسی می‌داند که این پرنده که در شمار پرندگان حفاظت شده قرار دارد، در منطقه‌ای از خورهای آبادان و در نزدیکی تالاب بین‌المللی شادگان زندگی می‌کنند.

حدود ۵۵ گونه ماهی شور و انواع مختلفی از پرندگان مهاجر و بومی منطقه در خورهای آبادان زندگی می‌کنند. یک سوم از ۳۲۷ هزار هکتار از تالاب بین‌المللی شادگان در حوزه استحفاظی شهرستان آبادان است.

بیشتر فلامینگوهای ماده یک تخم در لانه می‌گذارند و فلامینگوی نر و ماده هر دو به نوبت روی تخم می‌خوابند و پس از ۳۰ تا ۳۵ روز جوجه از تخم بیرون می‌آید. جوجه فلامینگو پس از پنج روز لانه را ترک کرده و به گروه فلامینگوهای جوجه می‌پیوندد و در محیط طبیعی از ۱۵ تا ۲۰ سال زندگی می‌کند.

از ایتالیا تا نخل‌های اروند

در ایران دو گونه فلامینگوی بزرگ و فلامینگو کوچک وجود دارد که فلامینگوهای بزرگ در خوزستان جوجه آوری دارند و فلامینگوهای کوچک نیز امسال برای اولین بار در خوزستان و پس از یک قرن در ایران مشاهده شدند.

در پایش بهار ۱۳۹۹ که توسط اداره حفاظت محیط زیست آبادان انجام شد، یک فلامینگوی بزرگ با حلقه گذاری ایتالیایی کشف شد.

این فلامینگو در سال ۲۰۰۹ در زمانی که جوجه بوده در استان «فرارا» کشور ایتالیا در ساحل دریای «آدریاتیک» در قاره اروپا حلقه گذاری شد و مشاهده این فلامینگوی بزرگ ایتالیایی ماده جوجه آور در صحت و سلامت در خور گوبان آبادان یافته‌ای ارزشمند است.