پیش‌بینی وزیر خارجه اتریش از آینده برجام در دولت بایدن

«الکساندر شالنبرگ» روز شنبه دیدگاه وین را نسبت به مناسبات دو جانبه با تهران و اهمیت برجام تشریح کرد و افزود: این توافق در وین مذاکره و توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شد. از این منظر ما به رغم این که عضو این توافق نیستم اما یک حس قوی به آن داریم.

وی ادامه داد: برجام موید عالی‌ترین سطح نظام چندجانبه‌گرایی و گواهی است که در نتیجه حضور تمام طرف‌ها پشت یک میز و مذاکره با حسن نیت، چه دستاوردی حاصل می‌شود.

وزیر امور خارجه اتریش تاکید کرد که این کشور به برجام متعهد می‌ماند و از تمام طرف‌ها هم می‌خواهد به اجرای کامل آن بازگردند.

خبرنگار ایرنا پرسید: ایران به دلیل اینکه از مزایای اقتصادی وعده داده شده در برجام بهره‌مند نشد گام‌هایی را در راستای کاهش تعهداتش برداشته است. تروئیکای اروپایی ( انگلیس ، فرانسه و  آلمان) هم بدون در نظر گرفتن این مساله واکنش نشان داد، در حالی که جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اذعان دارد که ایران از مزایای اقتصادی برجام بهره چندانی نبرده است. موضع اتریش در این رابطه چیست؟

شالنبرگ اظهارداشت: تمام طرف های برجام باید به تعهدات خود ذیل این توافق عمل کنند. ما از همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت این توافق حمایت می‌کنیم؛ اما به دلیل انجام تحقیقات، انباشت اورانیوم غنی شده به میزان کم و نصب سانتریفیوژهای جدید [در ایران] نگران نقض این معاهده هستیم. این اقدامات باید به عقب برگردانده شود.

وی ادامه داد: ما نگرانیم که رویکرد کم برای کم تبعات منفی در پی داشته باشد که به نفع کسی نیست.

به گزارش ایرنا، ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز کرد.

بر این اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، با صدور بیانیه‌ای آخرین گام کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.

در همین حال نمایندگان مجلس شورای اسلامی هفته پیش کلیات طرح اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریم‌ها را تصویب کردند.

بر اساس این مصوبه مجلس شورای اسلامی، سازمان انرژی اتمی موظف است که در صورت عدم لغو تحریم‌ها ظرف مدت ۳ ماه عملیات نصب، تزریق گاز، غنی سازی و ذخیره سازی مواد را تا درجه غنای مناسب، با حداقل ۱۰۰۰ عدد ماشین IR-۲m در بخش زیرزمینی تاسیسات شهید احمدی روشن نطنز آغاز کند.

همچنین سازمان انرژی اتمی مکلف است در همین بازه زمانی، هرگونه عملیات غنی سازی و تحقیق و توسعه با ماشین های IR-۶ را به تاسیسات شهید علی محمدی فردو منتقل کرده و عملیات غنی سازی را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز نموده و آن را تا انتهای سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ ماشین توسعه بدهد.

جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است در صورت بازگشت آمریکا به برجام و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف های این توافق بین المللی، گام های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از  سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.

در همین حال وزیر امور خارجه آلمان به تازگی در اظهار نظری همسو با سیاست‌های کاخ سفید مدعی شد که بازگشت به توافق هسته‌ای موجود کافی نیست و این کشور به دنبال توافق هسته‌ای گسترده‌تر با ایران است. این سخنان بلافاصله با واکنش شدید جمهوری اسلامی مواجه شد و سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد که برجام یکبار مذاکره شده و در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تائید شده است.

نشست چهارشنبه وین حیاتی است

«الکساندر شالنبرگ» در پاسخ به سوال ایرنا  پیرامون موضع اتریش در این باره گفت که وین به برجام متعهد می‌ماند اما از تمام تلاش های اعضای این توافق برای پیدا کردن راه حل دیپلماتیک به سمت جلو نیز حمایت می‌کند.

رئیس دستگاه دیپلماسی اتریش در همین پیوند برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام را که قرار است به گفته او به رغم محدودیت‌های کرونایی روز چهارشنبه در وین برگزار شود، به منظور باز نگه داشتن مسیر ارتباط میان اعضا، حیاتی توصیف کرد.

او در پاسخ به این سوال که آیا دولت اتریش به دلیل میزبانی نشست‌های کمیسیون مشترک برجام در طول سه سال گذشته از سوی دولت ترامپ تحت فشار خاصی بوده است؟ گفت: پاسخ این سوال خیلی ساده است، خیر.

وزیر امور خارجه اتریش درباره آینده برجام در دوره ریاست جمهوری جو بایدن هم اظهار داشت: پیش‌بینی کردن دشوار است. اما نشانه هایی وجود دارد که به نظر می‌رسد تمام طرف‌ها  مایل هستند تا دوباره در یک فرآیند تعامل کنند.

شالنبرگ ادامه داد: این تحولات دلگرم‌کننده است و اتریش به طور قطع سهم خود را برای تسهیل هرگونه مذاکرات بین طرف‌ها در صورتی که مایل باشند، ایفا خواهد کرد.

«جو بایدن» رئیس جمهوری منتخب آمریکا وعده داده بود که در صورت بازگشت ایران به اجرای کامل برجام، واشنگتن نیز به این توافق بازخواهد گشت. او چندی پیش در گفت‌وگو با نشریه نیویورک تایمز گفت: اگر ایران به تعهدات برجامی اش بازگردد، آمریکا بار دیگر به این توافق می پیوندد و تحریم های ضد ایرانی را لغو می کند.

البته ایران هم تاکید دارد که آمریکا در شرایط تعیین شرط برای بازگشت به برجام نیست. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان می‌گوید: لغو تحریم ها و بازگشت ایران به تعهدات، زمان بر نیست و بایدن می تواند با سه فرمان اجرایی، تحریم ها را لغو کند.

افزایش تنش‌ها به نفع هیچ‌کس نیست

وزیر امور خارجه اتریش در پاسخ به سووالی در خصوص ترور ناجوانمردانه دکتر محسن فخری زاده دانشمند ممتاز هسته‌ای و صنعت دفاعی کشورمان، عنوان کرد: این حادثه نشان داد که بیش از هر زمانی دیگری مهم است که تمام طرف‌ها آرامش خود را حفظ کرده و حداکثر خویشتن‌داری را به خرج دهند.

وی با بیان اینکه افزایش تنش‌ها به نفع هیچ‌کس نیست از محکوم کردن این ضایعه دلخراش طفره رفت.

به ۱۶۰ سال روابط با ایران افتخار می‌کنیم

دیپلمات ارشد اتریش در بخش دیگری از این مصاحبه به بیان دیدگاه خود پیرامون روابط دوجانبه با ایران پرداخت و گفت؛ ما به ۱۶۰ سال روابط باثبات و دوستانه دیپلماتیک [با ایران] افتخار می‌کنیم و به طور قطع مایلیم تا این رویه را ادامه دهیم.

او درباره حوزه‌هایی که امکان توسعه همکاری بین دو کشور وجود دارد هم به مسائل بشردوستانه، دارویی و زیرساخت ‌های شهری اشاره کرد و گفت: ما شاهد بودیم که کووید-۱۹ همه را تحت تاثیر قرار داد و از این منظر آمادگی برای رویارویی با بیماری‌ فراگیر بعدی و سایر فجایع انسانی به سود مشترک خواهد بود.

شالنبرگ همچنین به تمایل اتریش برای توسعه همکاری‌های فرهنگی با ایران اشاره کرد و افزود: هر دو کشور به درستی به میراث قوی فرهنگی خود افتخار می‌کنند و اتریش تنها نهاد فرهنگی غربی در ایران را اداره می‌کند.

وی تصریح کرد: ما به منظور تعمیق روابط مان در این و سایر حوزه‌ها، از چارچوب  یکپارچه نقشه راه روابط دوجانبه استفاده خواهیم کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی اتریش همچنین از تجربه آخرین سفرش به ایران که اسفند ماه گذشته انجام شد گفت:‌ من آخرین وزیر امور خارجی یک کشور غربی بودم که در آستانه شیوع کووید-۱۹ از مهمان نوازی کشور شما لذت بردم و مذاکرات سازنده‌ای را با رئیس جمهوری و وزیر خارجه ایران داشتم.

وی افزود به دلیل فشردگی برنامه‌های کاری فرصت بازدید و «تحسین از میراث غنی فرهنگی ایران مهیا نشد».

وزیر امور خارجه اتریش با بیان این مطلب عنوان کرد: این یک دلیل بیشتر است که در آینده دوباره به ایران بازگردم.